
Barbara Kuipers - Niet te filmen
Kuipers (1980) werkte na als verslaggever voor een stuk of tien verschillende realityprogramma’s. Nu is zij freelance tv-regisseur.
Hoofdperoon Sophie wil een topverslaggever worden. Om ervaring op te doen solliciteert ze direct na haar journalistieke opleiding bij een realityshow.
Ze wordt aangenomen bij het tv-programma Love Island (duidelijk gebaseerd op Temptation Island) waarbij stelletjes in de tropen worden gesplitst en hun relatie met speciaal geselecteerde vrijgezellen op de proef wordt gesteld.
Sophie heeft al een documentaire gemaakt voor de VPRO, dus ze beschouwt het werken voor een dergelijke niet al te hoogstaande show niet als een beperking voor haar carrière.
Het maken van reality-tv blijkt een vak apart en de eens zo bedeesde Sophie blijkt een snelle leerling. Aan de hand van de geile eindredacteur Dolf en ervaren cameraman Rick weet ze al snel hoe ze de kandidaten moet manipuleren.
Zelfspot
Kuipers heeft natuurlijk overduidelijk geput uit haar eigen ervaringen. Ze weet wat zelfspot is. Toch is Niet te filmen geen afrekening. Het moge duidelijk zijn dat het een fictiewerk is. De auteur chargeert, maar ze nuanceert ook. Bij monde van Sophie verdedigt ze de hardwerkende crewleden. Het is niet alleen maar kommer en kwel in de wereld van de reality-tv.
Wel wordt duidelijk dat kandidaten die het goed doen bij het publiek omdat ze ruziemaken of elk moment in huilen uitbarsten het langst in programma’s worden gehouden. Kuipers maakt aannemelijk dat geen middelen worden geschuwd om de werkelijkheid in dat kader te sturen.
Maar het is de vraag of je medelijden moet hebben met de kandidaten. Stuk voor stuk willen ze koste wat kost op de tv. Ze zijn trots op hun status, ook al is die verworven met scheldpartijen en hysterische huilbuien.
Sophie komt later terecht bij het programma 'Dames in wording', gebaseerd op Dames in de dop waar Kuipers zelf voor werkte. Jasmine, een islamitische schoolvriendin van Sophie is kandidaat. Met alle gevolgen van dien.
Format
De spijkerharde Sophie wordt als het ware wakker, maar gaat toch nog mee naar Azië voor een nieuwe realityshow, ditmaal een programma waarbij stellen al liftend een einddoel moeten bereiken. Een format dat zelfs in de ogen van Luuk wel op waardering kan rekenen. En daar duikt die knappe Rick weer op. Maar is hij oprecht?
Sterk punt van Niet te filmen is dat Kuipers Sophie zelf tot een soort kandidaat (lees: slachtoffer) maakt. Ze is na verloop van tijd haar besef voor realiteit volledig kwijt. De ervaren lezer ziet het plot wel al enige tijd aankomen, maar dat mag de pret niet drukken bij deze vlotgeschreven roman.
Er valt genoeg te smullen. Liefde, haat, twijfel, schaamte, eerzucht, geldgier, bedrog en misschien wel verzoening.