In 1799 althans vieren bedrog en corruptie hoogtij, zowel op Java als op Deshima; zowel door de Nederlanders als door de Japanners.

Mitchell wordt door literatuurliefhebbers, zeker sinds de verschijning van Cloud Atlas, gezien als een wonderbaarlijk getalenteerd schrijver.

Gedurende zijn verblijf in Japan kwam hij van alles te weten over de wonderlijke periode dat er geknabbeld werd aan de tot dan toe hermetisch gesloten poorten van het Japanse keizerrijk, vanuit het microscopisch kleine bruggenhoofd dat onze VOC daar had weten te vestigen.

De enige manier voor de onbemiddelde, gelovige Zeeuwse jongeman om kans te maken op een verbintenis met de voorname koopmansdochter Anna is, dat hij voor vijf jaren vertrekt naar het verre oosten.

Daar, in die gesloten gemeenschap van gemene handelaren, moet de naïeve, maar verrassend gewiekste, jongeman de gedurende vijf jaar vervalste boekhouding op orde brengen.

Intussen wordt hij overvallen door een onbedwingbare lust naar een Japanse vroedvrouw, wat gezien de strenge wederzijdse moraal natuurlijk onmogelijk is, maar ook is het Jacob al even onmogelijk om ervan af te zien.

We volgen, misschien wat al te gedetailleerd, Jacob's worsteling met de boekhouding. Veel spannender is natuurlijk zijn worsteling met zijn geweten en zijn pogingen om Orito los te weken uit de onhoudbare situatie waarin zij verzeild is geraakt.

Werkelijk verbijsterend is de authenticiteit die Mitchell weet te creëren in de beschrijving van het leven in die tijd en op de grens van die twee culturen. We zijn zelf pottenkijkers op het eiland. We beleven het als de dag van vandaag.

Al even verbijsterend knap is het werk van de vertalers. De trefzekerheid waarop ze het archaïsche taalgebruik, de dialecten precies in de toen geldende referentiekaders weten te plaatsen is zo overtuigend dat ik tot tweemaal toe even terugging naar de titelpagina om te checken of het echt wel om een vertaald werk ging.

Het boek is een spannend avonturenverhaal. Maar het gaat ook over de kruising van culturen. Over het conflict tussen lust en godsdienst. Tussen traditioneel en 'modern'. Tussen goed en kwaad. En het geeft juist ons Nederlanders nog een inzicht mee in een te obscuur gebleven deel van onze 'glorieuze' geschiedenis.

Oorspronkelijke titel: The Thousand Autumns of Jacob de Zoet
Vertaling: Harm Damsma en Niek Miedema (uitgeverij Ailantus)

Booker-waardering
Goed verteld, sterk verhaal: + + + + +
Historische en emotionele zeggingskracht: + + + + +
Onverwacht qua thema, trant of invalshoek: + + + - -
Uitdagend en onderhoudend: + + +