"Een man moet een hobby hebben, een passie, een hartstocht - iets waarin hij zichzelf tegenover zijn vrouw kan bewijzen", schrijft Martin Bril in De Kleine Keizer. En Bril kan het weten: hij grossiert al jarenlang in grote en kleine obsessies en passies waarover hij veelvuldig verslag doet in onder meer de Volkskrant.

Napoleonzuil

Maar zou mevrouw Bril eigenlijk van die mannelijke bewijsdrift weten? Toen Martin Bril haar naar het Franse Boulogne-sur-Mer meenam en daar zijn kennis over de bronzen Napoleonzuil, die daar sinds jaar en dag ter nagedachtenis staat, wilde etaleren, kapte zij in ieder geval met één simpele opmerking de jarenlange hartstocht van manlief af. Zomaar.

Meer hits dan Jezus

Erg? Welnee. De Napoleonwaanzin van manlief Bril heeft op dat moment al zo'n vier jaar lang kunnen woekeren. Het begon onschuldig; tussen vluchten door las hij op Schiphol een Pinguïnbiografietje van Paul Johnson. Daarna breidde de fascinatie zich uit via boekensite Amazon.com.

Al snel zag francofiel Bril dat hoewel de kleine keizer al meer dan honderdtachtig jaar dood is, hij toch nog steeds overal in Frankrijk aanwezig is. Straatnamen, cafeetjes, campings, monumenten, ja zelfs snoep- en cognacmerken zijn terug te voeren op Napoleon Bonaparte.

Het is bijna een wetmatigheid: iets wat Bril mateloos fascineert, wordt beschreven. Maar over Napoleon Bonaparte is al zoveel geschreven en gepubliceerd. Een zoektocht op Google levert voor 'Napoleon' meer hits op dan voor 'Jezus', leren we uit De Kleine Keizer. Of dat écht zo is laten we in het midden (zou Napoleon ook zo glansrijk winnen als je variaties als het Engelse 'Jesus' of 'Jezus Christus' gebruikt?), want het is een krachtig beeld. En daar blinkt Martin Bril in uit.

Persoonlijke details

De absolute meerwaarde van Brils "verslag van een passie" over Napoleon zit 'm dan ook in de persoonlijke details. Als geen ander is de columnist in staat zijn lezers beklijvende beelden voor te schotelen. Gewoon door ons mee te nemen naar de plaatsen waar het allemaal gebeurd is: Corsica, het nederige begin, maar ook Waterloo, het tragische einde.

Hij speelde zelfs nog even met het idee om naar het Surinaamse Waterloo te gaan. Niet gedaan - maar hij is wél getuige geweest van de jaarlijkse bivak bij Waterloo: volwassen mannen die Napoleontje spelen, compleet met kostuums, royale snorren en met hoeren aan hun zijde.

Elvis

Ook mooi: de vergelijking van Napoleon met een andere, oude fascinatie van Bril, Elvis Presley. Net als met Elvis is er een cesuur in het leven van Napoleon. Je hebt de jonge Napoleon die een beetje rock 'n roll is. Deze goddelijk slanke en langharige Napoleon staat radicaal tegenover de oude en dikke parvenu met zijn megalomane hofhouding, die hij zelfs op Sint-Helena aanhield. Zelfs in de Franse macho-president Sarkozy is een glimpje Napoleon te zien, volgens Bril.

Kroniekje

In het eerste hoofdstuk beschrijft Martin Bril een pakkende scène uit Tolstojs Oorlog en Vrede: een overijverige officier drijft zijn regiment cavaleristen de dood in om zijn keizer te imponeren. Maar Napoleon keek niet op of om, toen zo'n veertig man met paard en al verdronken in de rivier Wilija. Hij was te druk met andere zaken bezig.

Dit lot zal dit boekje niet beschoren zijn als je het neemt voor wat het is. Bril heeft niet zozeer een historisch meesterwerk willen schrijven, of een tell-all over Napoleon. Eerder is dit een associatief boekje, een kroniekje van een vlammende passie met veel leuk verzameld materiaal dat nog van pas kan komen op ingedutte verjaardagsfeestjes. Mits je man bent, want naast de slagvelden stelt Bril persoonlijk ook veel belang in de minnaar Napoleon.

Voor de échte Napoleon-adept dus. Al is het natuurlijk veel leuker om het allemaal - net als Bril heeft gedaan - zélf op te zoeken en op te snuiven.

Uitgeverij: Prometheus