Titus Visser van de Nationale Raad Zwemveiligheid (NRZ) staat net op strand van Nesselande, nabij Rotterdam, als hij de telefoon opneemt. Hij staat er vanwege de campagne die de NRZ met onder andere Reddingsbrigade Nederland en Rijkswaterstaat is gestart: Wie checkt jou? - Veilig in en uit het water.

Met die campagne willen de betrokken organisaties benadrukken dat als je in open water gaat zwemmen, het niet verstandig is om alleen te gaan. "Eigenlijk is de boodschap: denk na voordat je gaat zwemmen", zegt Visser.

Statistiekbureau CBS bracht in de nacht van maandag op dinsdag cijfers naar buiten over het aantal verdrinkingsdoden. Daaruit bleek dat vorig jaar minder mensen verdronken dan gemiddeld.

De cijfers van het CBS zijn volgens Visser "niet alarmerend", maar hij vindt het ook nog geen positief nieuws. "Je ziet dat we toch al lange tijd een beetje blijven hangen tussen de zeventig en negentig verdrinkingen per jaar. En dan tel je de verdrinkingen van mensen die hier niet wonen niet eens mee. Dat zijn er veel."

Volgens Visser zijn er de eerste maanden van dit jaar al veel mensen verdronken. "We moeten er rekening mee houden dat de cijfers volgend jaar hoger liggen. Er is geen reden om ons ineens meer zorgen te maken, maar er is wat ons betreft ook geen reden om te zeggen: het gaat goed."

Hoewel de campagne Wie checkt jou? mensen op zwemveiligheid moet wijzen, is er ook speciale aandacht voor de groep mensen die nieuw zijn in Nederland. Visser wijst op een samenwerking die de NRZ is aangegaan met het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA), de organisatie die asielzoekers huisvest.

"Bij nieuwe bewoners van het asielzoekerscentrum wordt een speciaal programma over 'Nederland Waterland' onder de aandacht gebracht", zegt Visser. Ook heeft het COA budget gereserveerd zodat bewoners zwemles kunnen krijgen. "Op steeds meer plaatsen gebeurt dat ook."

Shiva de Winter van de Nederlandse Stichting Water- & Zwemveiligheid (NSWZ) zegt dat de CBS-cijfers een vertekend beeld kunnen geven. Hij begint wel met een positieve noot: "Als je de cijfers dieper bekijkt, dan is het aantal verdrinkingen onder de tien jaar heel klein. Dat is een teken dat het qua zwemles vrij goed geregeld is en dat er een sterke basis is."

Maar er zijn relatief veel verdrinkingen onder zestigplussers, ziet De Winter. "En het is ook een duidelijk signaal dat er zo veel toeristen en mensen uit het buitenland verdrinken."

Dat kan Nederland beter aanpakken, vindt De Winter. Bijvoorbeeld door het waarschuwingssysteem op de stranden internationaler te maken. Denk aan borden met waarschuwingen in andere talen of het gelijktrekken van het vlaggensysteem met die van andere landen.

Ook is zwemles in het buitenland anders, en kunnen we er in Nederland niet automatisch vanuit gaan dat toeristen, migranten en vluchtelingen op hetzelfde niveau kunnen zwemmen. "Dat moet echt een aandachtspunt zijn."

De NSWZ was een van de partijen die in coronatijd hun zorgen uitten over de zwemvaardigheid van mensen. Door de coronamaatregelen sloten de zwembaden enige tijd de deuren en lagen zwemlessen stil.

Die zorg is nu veranderd, zegt De Winter. Na coronatijd is er volgens hem "een heleboel misgegaan" en moesten commerciële zwembaden en publieke zwembaden dicht vanwege de hoge kosten.

Maar die zwembaden zijn volgens hem nodig om de zwemvaardigheid op peil te houden. "Ook mensen die volwassen zijn en niet kunnen zwemmen, moeten de mogelijkheid hebben om dat te leren."