Rabin Baldewsingh, de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme, gaf eind december toe dat er nog werk valt te verrichten. Onder meer discriminatie van mensen met een beperking, zogenoemd validisme, kreeg toen onvoldoende zijn aandacht.

"De vertegenwoordigers van mensen met een beperking hebben gewoon gelijk met hun kritiek op mij", zei de belangrijkste adviseur van de regering rond discriminatie en racisme daarover. "Er staat te weinig over discriminatie van de ruim anderhalf miljoen mensen met een beperking in mijn eerste actieprogramma tegen discriminatie en racisme."

Ook discriminatie van Roma en Sinti kreeg nog te weinig aandacht van de regeringscommissaris. Terwijl ook daar werk valt te verzetten. "Rond Roma en Sinti doet Nederland het erg slecht vergeleken met de rest van Europa", zei Baldewsingh.

En antisemitisme? Docenten krijgen sinds februari hulp bij het lesgeven over de Holocaust. Maar volgens Eddo Verdoner, de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding, is dat omdat het rond Jodenhaat helemaal niet goed gaat.

De hulp voor het onderwijs is volgens de regeringscommissaris "juist nu" extra hard nodig, omdat rechts-extremisten steeds meer proberen antisemitisme te normaliseren in de maatschappij. "Jongeren zijn daar gevoelig voor."

Alledaags racisme tussen mensen onderling is nog moeilijker uit te roeien dan racisme door organisaties als de Belastingdienst, constateerde Baldewsingh eind december.

"Een moslimvrouw vertelde mij dat ze werd bespuugd en uitgescholden omdat ze een hoofddoek droeg", zei de regeringscommissaris boos. "Dat is alledaags racisme. Net als apengeluiden maken in een voetbalstadion."

Bovendien bleek in februari dat vooral moslims de dupe zijn van de afgelopen vijftig jaar toegenomen discriminatie op de arbeidsmarkt. Ook leeftijdsdiscriminatie blijkt hardnekkig.

In januari werd zeker dat het verbod op discriminatie van lhbtiq+'en en mensen met een beperking in de Grondwet komt. Ons artikel met de lijst van zes 'hoogtepunten' had er dus ook zeven kunnen bevatten.

Maar rond de grondwetswijziging zijn er (nog) geen concrete maatschappelijke gevolgen. In tegenstelling tot bijvoorbeeld het stoppen met etnisch profileren door de marechaussee na een uitspraak van de rechter.

Het wettelijke minimumaandeel vrouwen in raden van commissarissen van grote bedrijven werpt wel vruchten af. Toch haalde dit vrouwenquotum de lijst van hoogtepunten niet, omdat het al langer dan twaalf maanden geleden is ingevoerd.