Sinds begin dit jaar zijn de uitnodigingen voor de prik bij zo'n 1,3 miljoen 18- tot 27-jarigen op de deurmat gevallen. Het grootste deel (900.000) is man. De jonge vrouwen hebben jaren geleden ook de kans gehad om een prik te halen en velen van hen hebben dat al gedaan.

"We zijn nog maar net vier weken aan het vaccineren", zegt Jeanne-Marie Hament, programmamanager van het Rijksvaccinatieprogramma bij het RIVM. Zo'n 12 procent van de groep heeft de afspraak gemaakt. En een groot deel van hen is ook al geprikt. "Ik denk dat dit op zich best wel mooi is. We hebben nog een heel jaar te gaan."

Ze benadrukt wel dat het om een wat moeilijker te bereiken groep gaat: jongvolwassenen hebben vaak een druk leven en zijn met andere dingen bezig dan HPV-kanker. "Ik denk dat daar ook wel een uitdaging ligt." Vooralsnog probeert het RIVM de jongeren te bereiken via sociale media en andere plekken waar ze graag zijn, naar kijken of in lezen. "We hebben nu niet het idee dat we daar meer druk achter moeten zetten."

Het vaccineren tegen HPV-kanker begon in 2009. In de daaropvolgende jaren bleef de opkomst wat achter, doordat er bijvoorbeeld onjuiste verhalen over onvruchtbaarheid rondgingen.

"Het vertrouwen in het HPV-vaccin neemt steeds meer toe", zegt Hament. "Nu zien we dat 75 procent van de zestienjarige meisjes zich heeft laten vaccineren. In dat opzicht zie je dat het gewoon meer tijd nodig heeft en dat het belangrijk is dat je door de jaren heen goed informatie blijft geven." Hament denkt ook dat nepnieuws over bijvoorbeeld die onvruchtbaarheid "een stuk minder is geworden".

Bovendien is er meer kennis over de prik. "De eerste onderzoeken laten zien dat het vaccin een heel succesvolle bescherming tegen kankersoorten is. Dus er is niet alleen meer vertrouwen, maar ook steeds meer bewijs dat het goed beschermt."

Dat is ook het geval voor mensen die al seksueel actief zijn geweest. Maar hoelang de prik precies beschermt, is nu nog niet duidelijk. Vijftien jaar nadat is begonnen met prikken, zijn er nog steeds veel antistoffen in het bloed aanwezig. Het lijkt er in ieder geval op dat de vaccinatie langere tijd beschermt.

Jongvolwassenen tot 27 jaar kunnen nog dit jaar gratis de HPV-prik halen. Daarna moeten ze er zelf voor betalen. Dat kost zo'n 350 tot 400 euro. Kinderen krijgen in het jaar dat ze tien worden de vaccinatie gratis aangeboden.

"Je moet ergens een streep trekken. Dat doen we op basis van wetenschappelijk onderzoek", zegt Hament over deze leeftijdsgrens. Dat het na dit jaar voor jongvolwassenen niet meer mogelijk is om de prik te halen, heeft ermee te maken dat jongere kinderen nu al zo'n prik kunnen krijgen. "Je wil het nog een keer aanbieden en dan de jongere groepen vaccineren." Op dit moment wordt volgens Hament nog niet nagedacht over het uitbreiden van deze standaard prikgroepen.

Komende zaterdag, op HPV Awareness Day, kunnen jongvolwassen zonder afspraak voor een HPV-prik terecht op 45 GGD-locaties. "Het is slim om voor de zomer je eerste prik te halen", zegt Hament. Er moeten namelijk vijf maanden tussen de eerste en tweede prik zitten. Het is nog tot december mogelijk om die tweede dosis te halen.