In het huidige wetsvoorstel waarover de Kamer dinsdag debatteerde staat dat alleen (pleeg)ouders, verzorgers en andere gezinsleden op bezoek mogen komen. Maar onder meer D66, GroenLinks en de PvdA willen dat die lijst met bezoekers wordt uitgebreid.

Daarnaast pleiten ze ervoor dat alle jongeren in de gesloten jeugdhulp zak- en leefgeld krijgen. D66 wil ook dat bewoners die een klacht indienen, een schadevergoeding krijgen als ze in het gelijk worden gesteld door een commissie.

De Kamer stemt volgende week over de aanpassingen van het wetsvoorstel.

Voor de wetswijziging is voldoende steun in de Kamer. Maar toch zijn er aanhoudende zorgen, zoals over het personeelstekort. Vanwege dat tekort worden jongeren vaak onnodig in isolatie geplaatst. Dat kan niet, vindt Van Ooijen. "Te weinig personeel mag nooit de grondslag zijn van vrijheidsontneming."

Jeugdzorginstellingen spraken in 2019 met toenmalig gezondheidsminister Hugo de Jonge af dat jongeren vanaf 2022 niet meer opgesloten mochten worden in een isoleercel. Dat zou alleen nog kunnen als een kinderrechter daarmee instemt.

Als de nieuwe wet wordt aangenomen, worden de regels om een jongere in isolatie te plaatsen aangescherpt. Het is in principe 'nee, tenzij', zei Van Ooijen. De maatregel moet noodzakelijk en effectief zijn. Pas dan kan een rechter beslissen dat een jeugdinstelling een jongere in isolatie mag zetten. In de wetswijziging wordt ook vastgelegd dat kinderen onder de twaalf jaar nooit in isolatie worden geplaatst.

Toch is er vrees dat het onnodig in isolatie zetten van jongeren door zal gaan zolang er een tekort aan personeel is. GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld noemt het wetsvoorstel een "papieren werkelijkheid". Volgens haar "kunnen hulpverleners soms niet anders, om zichzelf en de rest van de groep te beschermen. Dat moeten we gewoon erkennen."

Van Ooijen erkent dat hulpverleners nu weleens kiezen voor een ingreep, waarvoor niet gekozen was als er meer personeel zou zijn geweest. Maar de wetswijziging perkt de redenen voor vrijheidsontneming sterk in, benadrukte de staatssecretaris.

Daarnaast zijn er zorgen over de volledige afbouw van de gesloten jeugdzorg per 2030. De Kamer wil dat wel, maar vreest dat jongeren dan geen hulp meer krijgen.

Van Ooijen ziet erop toe dat jeugdhulpinstellingen pas hun deuren sluiten als alle jongeren op een andere plek passende hulp krijgen.

Jongeren met onder meer ernstige opgroei- of opvoedproblemen kunnen in de gesloten jeugdhulp terechtkomen. In 2022 zaten er 696 jongeren in een gesloten instelling.