Een meerderheid in de Tweede Kamer vindt dat er te veel internationale studenten zijn. Volgens statistiekbureau CBS komt een op de vier studenten uit het buitenland en op universiteiten gaat het zelfs om 40 procent.

Dat heeft gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs. Daarom willen het ISO en de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) een tijdelijke rem op de toestroom van internationale studenten.

Dat is een andere eis dan wat het kabinet voor ogen heeft. In het Kamerdebat dat woensdag plaatsvond pleitte onderwijsminister Robert Dijkgraaf voor een permanente rem op de toestroom. Dat gaat de studentenvakbonden te ver. Internationale studenten dragen namelijk ook bij aan onze economie en wetenschap. "We kunnen veel leren van andere culturen in het onderwijs. Ze zijn van grote meerwaarde", zegt Van der Velden.

"Maar er moet wel wat gebeuren, want deze toestroom gaat ten koste van de kwaliteit", stelt Van der Velden. Docenten hebben moeite de veel grotere groepen studenten te bereiken, er is minder ruimte voor individuele hulp.

In sommige gevallen groeien groepen van tweehonderd naar zeshonderd studenten. "Daarbij komt dat de docenten veel meer tentamens moeten nakijken. Dus de werkdruk wordt voor hen nog hoger, en die was al te hoog."

Daarnaast draagt ook de 'verengelsing' van het onderwijs bij aan de achteruitgang van de onderwijskwaliteit. "Niet elke docent kan in de colleges in het Engels dezelfde kwaliteit leveren als wanneer zij Nederlands zouden spreken", zegt Joram van Velzen, voorzitter van de LSVb. Daar zijn meerdere partijen het mee eens. De PVV, ChristenUnie en het CDA vinden dat alle bacheloropleidingen in het Nederlands moeten worden gegeven.

Maar er is er nog een probleem: er is geen ruimte. Niet alleen op hogescholen en universiteiten, maar er is vooral geen woonruimte. "Daar moet gewoon een oplossing voor komen", zegt Laura Keijzer van Studentenorganisatie Groningen (SOG).

Maar die is er (nu) niet. "En we moeten ook realistisch blijven, want dit probleem is zeer complex en gaat niet alleen over het onderwijs zelf", zegt Keijzer. "Als we de capaciteit binnen opleidingen al kunnen verhogen - en dat is lastig door het docententekort - dan hebben we nog steeds geen woningen voor alle studenten", zegt Van der Velden. Volgens de LSVb is er een tekort van zeker 27.000 woningen.

Het probleem speelt vooral in de Randstad en in grote studentensteden als Groningen. De Universiteit van Amsterdam pleitte al eerder voor een stop op de werving van internationale studenten. De aantallen studenten rijzen de pan uit. "Daardoor bestaat er angst bij Nederlandse studenten dat er voor hen geen plek meer is", zegt Van der Velden.

Bor van Zeeland, voorzitter van studentenvakbond ASVA, vindt wel dat er voor Amsterdam een stop moet komen voor de langere termijn. "Het is voor onze stad niet meer haalbaar. Er zijn studenten die hun colleges op de grond moeten volgen".

Volgens het ISO zouden studenten die in Nederland willen studeren kunnen worden doorgestuurd naar universiteiten in andere steden, waar het rustiger is. "De toestroom is namelijk onevenredig." Maar dat is volgens SOG vaak niet mogelijk. "De programma's en opleiding verschillen vaak per universiteit en als je vanuit het buitenland komt, kies je meestal met een reden voor een specifieke school", zegt Keijzer.

Universiteiten in Zeeland, Limburg en Twente staan juist te springen om buitenlandse studenten. Vooral bij technische studies is er een roep om deze studenten. Die pleiten dan ook voor een eigen beleid, zodat scholen de instroom zelf kunnen bijsturen. ASVA sluit zich daarbij aan.

Een echte oplossing bieden studentenorganisaties ook niet. Maar ze pleiten wel voor betere informatievoorziening voor buitenlandse studenten. "Ze moeten erop worden gewezen dat ze eerst een woning moeten vinden voordat ze naar Nederland komen om te studeren", zegt Van der Velden. Het kabinet vindt dat er een structurele oplossing voor het probleem moet komen. Dijkgraaf onderzoekt de mogelijkheden en zal zijn plannen medio maart presenteren.