
Rechter veroordeelt meeste zedenmisdrijven, maar bijna niemand doet aangifte
Zedenzaken die in 2021 voor de rechter verschenen, hebben in acht van de tien gevallen tot een veroordeling geleid. Dat blijkt uit cijfers van het WODC (Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie en Veiligheid) die NU.nl heeft opgevraagd. Eenmaal voor de rechter is de kans dus groot dat een pleger wordt veroordeeld, maar slechts een kleine minderheid van de slachtoffers doet aangifte.
Het WODC telde de uitspraken van rechters in zaken over verkrachting, aanranding, ontucht met minderjarigen, incest en "overige seksuele misdrijven". Misdrijven die gaan over kinderporno en schennis der eerbaarheid (potloodventerij) zijn niet meegenomen in deze telling.
De rechter behandelde in de eerste elf maanden van 2021 zo'n duizend zedenzaken. De cijfers over december zijn nog niet bekend. Relatief veel zedenverdachten die voor de rechter moesten komen, werden veroordeeld: 80 procent. Slechts 18 procent van de verdachten werd vrijgesproken. In 2 procent van de zaken volgde een andere uitkomst, zoals een schorsing.
Hoewel in elf maanden dus 800 daders een vervolging aan hun broek kregen, staat dat aantal niet in verhouding tot het aantal slachtoffers van seksuele misdrijven. Het CBS berekende dat elk jaar 100.000 mensen slachtoffer worden van aanranding, verkrachting of misbruik.
In meeste gevallen blijft seksueel geweld buiten rechtbank
Volgens directeur Iva Bicanic van Centrum Seksueel Geweld doet wereldwijd een kleine 10 procent van de zedenslachtoffers aangifte. "Voor de meeste slachtoffers is aangifte doen niet de grootste prioriteit. Veel mensen kennen de dader en willen niet per se dat diegene gestraft wordt. Ze willen vooral dat het misbruik stopt en hun leven terug."
Slachtoffers hebben ook de nodige tijd nodig om gebeurtenissen te verwerken. "Sommige mensen krijgen de woorden helemaal niet over hun lippen", zegt Bicanic. "Voor een aangifte is het vooral belangrijk dat iemand die weloverwogen en in alle rust kan doen omdat hij of zij dat zelf wil, niet omdat anderen dat willen."
Het WODC laat weten dat het aantal uitspraken in 2021 hoger lag dan in de voorgaande jaren. In 2019 en 2020 kwamen zo'n achthonderd zedenzaken voor de rechter.
NUjij: Uitgelichte reacties