De richtlijnen rondom euthanasie bij mensen met vergevorderde dementie zijn woensdag door artsenorganisatie KNMG verruimd. Het standpunt was tot nu toe dat mensen die niet kunnen communiceren geen euthanasie mogen krijgen. Volgens het nieuwe standpunt zijn artsen bij een schriftelijke wilsverklaring niet meer verplicht om bij de patiënt te controleren of die nog steeds hetzelfde wenst.

Euthanasie is volgens de wet niet verboden bij mensen met dementie. "Euthanasie uitvoeren op een patiënt met dementie, die niet meer duidelijk kan maken dat hij wil overlijden, is voor veel artsen echter een brug te ver", aldus de KNMG.

Dat komt onder meer omdat de beroepsnormen niet overeenkomen met de wet. "Met dit standpunt geeft de KNMG artsen houvast om samen met hun patiënten en naasten op een verantwoorde wijze afwegingen te maken en tot een beslissing te komen."

Volgens de nieuwe beroepsnormen moet een arts nog wel steeds proberen om met een patiënt te praten over zijn wens. Artsen mogen daarnaast "in uitzonderlijke situaties" ook van tevoren slaapmiddel toedienen als ze inschatten dat de patiënt bijvoorbeeld agressief wordt.

Nog steeds is het uiteindelijk de keuze van de arts. De wilsverklaring is geen eis die een arts verplicht om iemands leven te beëindigen.

Onrust onder artsen

De afgelopen jaren is er onrust geweest onder artsen over euthanasie bij mensen met dementie

In 2017 had een arts een slaapmiddel in de koffie van een wilsonbekwame en ernstig dementerende vrouw gedaan, omdat ze bang was dat ze bewoners zou aanvallen en zich zou verzetten tegen het infuus. De zogeheten toetsingscommissie euthanasie gaf de arts een negatieve beoordeling omdat ze zich niet aan de richtlijnen voor euthanasie zou hebben gehouden.

Daarna werd ze vervolgd door het Openbaar Ministerie (OM). De daaropvolgende strafprocedure duurde jaren, maar uiteindelijk gaf de Hoge Raad de arts op alle punten gelijk. Hierna heeft de toetsingscommissie al besloten toetsingcriteria aan te passen.

De nieuwe richtlijnen van de KNMG zijn aangepast op basis van de uitspraak van de Hoge Raad.