Het besluit om te stoppen met etnisch profileren staat haaks op een uitspraak van de rechter, die in september oordeelde dat de marechaussee de controles niet hoefde te veranderen. Volgens de rechtbank kan iemands etniciteit namelijk een aanwijzing zijn voor iemands nationaliteit of verblijfstatus.

De zaak was aangespannen door enkele burgers en maatschappelijke mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International en RADAR. Advocaat Jelle Klaas noemde de uitspraak van de rechter onder meer "een enorme gemiste kans" voor Nederland. "De deur voor discriminatie staat wagenwijd open. Dat is schadelijk, voor iedereen in Nederland, maar ook voor de marechaussee." De organisaties gingen daarom in hoger beroep.

In de aanloop naar het rondetafelgesprek van komende woensdag, waarbij afgevaardigden van onder meer Amnesty International en het College voor de Rechten van de Mens in gesprek gaan met Kamerleden, heeft de marechaussee nu laten weten dat de dienst ervoor kiest "om etniciteit geen indicator in profielen of selectiebeslissingen te laten zijn".

Overigens bestreed de marechaussee twee maanden geleden in de rechtbank dat er werd gediscrimineerd op basis van etniciteit. Volgens landsadvocaat Cécile Bitter kon nationaliteit wel een reden zijn om iemand staande te houden, maar was etniciteit nooit doorslaggevend.

Het gaat in deze zaak om het zogenoemde Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV), het toezicht op mensen die vanuit een Schengenland naar Nederland reizen. De Koninklijke Marechaussee voert de controles uit op wegen, in treinen, op het water en bij luchtverkeer.