Een van de spionnen hield zich bezig met spionage op het gebied van technologie en wetenschap. Hij bouwde een groot netwerk op van bronnen, die allemaal in de Nederlandse hightechsector werkzaam waren, schrijft de AIVD.

Een tweede spion, die ook als diplomaat werkzaam was op de Russische ambassade, vervulde een ondersteunende rol. De inlichtingenmedewerkers waren volgens de AIVD werkzaam voor de Russische inlichtingendienst SVR.

Beide diplomaten zijn "persona non grata verklaard", schrijft de AIVD. Dat betekent dat ze het land binnenkort moeten verlaten en hier niet meer als diplomaat actief mogen zijn.

De spionagezaak heeft volgens de AIVD "zeer waarschijnlijk schade toegebracht aan de organisaties waar de bronnen actief zijn of waren en daarmee mogelijk ook aan de Nederlandse economie en de nationale veiligheid".

De Russen hadden interesse in "informatie over kunstmatige intelligentie, halfgeleiders en nanotechnologie". Volgens de AIVD werkten de bronnen van de Russen in zowel bedrijven als in een hogere onderwijsinstelling. Over de identiteit van de Russische bronnen en de namen van de getroffen bedrijven en onderwijsinstelling doet de AIVD geen mededelingen.

Wel zegt AIVD-baas Erik Akerboom donderdag in NPO Radio 1-programma Nieuws en Co dat de Russen een groot netwerk van bronnen hadden opgebouwd. "We hebben in meer dan tien gevallen redelijk intensieve contacten kunnen vaststellen, waarvan we in een aantal gevallen ook echt hebben gezien en gehoord dat er sprake was van informatieoverdracht en betaling", zegt hij.

De AIVD heeft de getroffen organisaties en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) gewaarschuwd over de zaak. "De IND treft op grond hiervan vreemdelingrechtelijke maatregelen tegen een bron", meldt de AIVD.

Volgens Akerboom heeft de AIVD de spionnen en bronnen geruime tijd geobserveerd, voordat er ingegrepen werd. "U moet zich voorstellen dat we deze zaak heel lang stil hebben gehouden om ervoor te zorgen dat we goed doorkregen wat er eigenlijk gaande was. Pas gisteren en vandaag hebben we contact opgenomen met de bedrijven en deze bronnen", zegt hij in Nieuws en Co.

Twee jaar geleden werd een operatie verijdeld van de Russische militaire inlichtingendienst GRU tegen de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) in Den Haag.

Rusland laat weten met een "adequate en tijdige" reactie te komen op de uitzetting van de Russische diplomaten. Leonid Slutski, hoofd van de commissie buitenlandse zaken van het Russische parlement heeft dat gezegd, meldt persbureau Interfax.

Hij noemt het Nederlandse besluit een "provocatie". "Alle beschuldigingen van spionage zijn ongegrond", voegde Slutski eraan toe.

Bij uitzetting van diplomaten is het gebruikelijk dat het getroffen land als tegenmaatregel een gelijk aantal het land uitzet.