Vanaf 1 september mag krachtvoer voor koeien minder eiwit bevatten. De verminderde hoeveelheid eiwit zorgt voor minder uitstoot van ammoniak (waarin stikstof zit) en die zogenoemde stikstofruimte kan worden gebruikt voor de bouw van huizen en de aanleg van wegen.

Dat die stikstofruimte bij boeren vandaan moet komen is ze tegen het zere been.

En dus uitten ze de afgelopen dagen weer hun ongenoegen en hebben ze aangekondigd dat de komende tijd te blijven doen.

Jan Dijkstra, universitair hoofddocent Dierwetenschappen aan de Wageningen University & Research (WUR), snapt het onbegrip van boeren over de voermaatregel. "De sector wil best het eiwit in het rantsoen naar beneden brengen, maar niet door een eiwitmaximum in krachtvoer aan te brengen."

"Krachtvoer is voor boeren de knop om het rantsoen te finetunen en in elke levensfase te bepalen wat de koe nodig heeft", vervolgt hij. "Dat beperken betekent dat er voor de boer minder mogelijk is."

Volgens minister Schouten hebben de voermaatregelen geen effect op de melkproductie en -kwaliteit. Ook de gezondheid van koeien lijdt er volgens haar niet onder.

Ruurd Jorritsma bestreed dat eerder op de site van de Universiteit Utrecht, waar hij universitair hoofddocent Diergeneeskunde is.

Door de vermindering van eiwit in het voedsel van koeien kan vervetting optreden tijdens de lactatie (de periode van melk geven).

"Vervetting tijdens de lactatie leidt tot een grotere kans op melkziekte, het ontwikkelen van leververvetting en slepende melkziekte. We maken ons zorgen over de nieuwe regeling", aldus Jorritsma.

Volgens Dijkstra kan minder eiwit ook gevolgen hebben voor de gezondheid van kalfjes.

"De verminderde hoeveelheid eiwit heeft gevolgen voor biest. Dat is de allereerste melk die een koe produceert. Die melk wordt gegeven aan het kalf", legt Dijkstra uit. "In die biest zitten de afweerstoffen die een kalf nodig heeft. De eerste weken na de geboorte teert een kalf op die afweerstoffen. Als de kwaliteit van de biest minder is kan een kalf ziek worden."

Dijkstra noemt bacteriële infecties in het maag- darmkanaal als aannemelijk voorbeeld. Die kunnen de darmwand beschadigen.

"Net als bij mensen kunnen die ziektes gevolgen hebben voor de rest van het leven van de koe", aldus de veevoerdeskundige.

Landbouwminister Schouten meldde al dat boeren bij wie de koeien aantoonbaar gezondheidsschade oplopen gebruik kunnen maken van een uitzonderingspositie, waardoor ze hun koeien extra eiwit mogen voeren.

Omdat boeren de plicht hebben om goed voor hun dieren te zorgen, bestaat de kans dat de veehouders de eiwitvermindering in krachtvoer op een andere manier gaan compenseren. "Het is moeilijk om te zeggen hoeveel boeren dat gaan doen", zegt Dijkstra. "Maar toen ik onlangs een webinar hield voor veehouders liet meer dan 50 procent weten te gaan compenseren."

Dat compenseren kan door koeien bijvoorbeeld meer zogeheten graskuil te geven. "Het eiwit in graskuil is wat minder goed te benutten door het dier dan eiwit in krachtvoer", legt Dijkstra uit. Op die manier zou de ammoniakuitstoot zelfs hoger kunnen worden dan dat die nu is, waardoor de voermaatregel een averechts effect zou hebben.