NU.nl
Beleidsmakers, groenbeheerders en particulieren kunnen binnenkort op één plek terecht voor de bestrijding van de Japanse duizendknoop. Vier deskundige partijen introduceren 10 juni een onafhankelijk digitaal platform, waarop alle beschikbare informatie over de woekerplant is samengebracht, vertelt mede-initiatiefnemer en duizendknoopspecialist Christel Tijhuis in gesprek met NU.nl.
Door de wortels die 2 tot 2,5 meter diep kunnen gaan, is de duizendknoop ontzettend lastig te bestrijden. Vooral in de bouw- en grondsector leidt het onkruid tot problemen.
De plant groeit door de kleinste gaten en kieren, waarmee die funderingen en muren kan aantasten of destabiliseren. Als de duizendknoop niet met wortel en tak uitgeroeid wordt, blijven nieuwe scheuten razendsnel terugkomen.
Het doel van het nieuwe platform is om alle kennis over de duizendknoop te bundelen en handvatten te bieden voor een kosteneffectieve aanpak van de zeer ongewenste plant, legt Tijhuis uit.
In 2015 begon zij met de coördinatie van de bestrijding van de duizendknoop in de gemeente Amersfoort. Sindsdien heeft Tijhuis zich tot expert op het gebied van de plantensoort ontwikkeld en staat de bestrijding van duizendknoop ook bij andere gemeenten op de agenda.
Samen met Wageningen University & Research (WUR), Vereniging Stadswerk en Stichting Probos werkte zij de afgelopen maanden aan een landelijk kennisplatform, een nieuwe stap in de gezamenlijke missie tegen de plant. Het platform is gefinancierd door lokale overheden, zoals de gemeenten Amsterdam en Rotterdam en de provincie Utrecht.
De grote bladeren van de Japanse duizendknoop zijn lichtgroen en hartvormig. (Foto: Wageningen University & Research)
Vijf dingen die je moet weten over de Japanse duizendknoop
- De Japanse duizendknoop is een zogeheten invasieve exoot. Exoot, omdat de plant uit Japan komt en invasief, omdat die de oorspronkelijke vegetatie verdringt.
- Stengels van de plant kunnen 2 tot 3 meter lang worden.
- De Duitse natuuronderzoeker Philipp Franz Balthasar von Siebold stuurde tussen 1829 en 1841 zaadjes van de plant vanuit Japan naar Nederland en introduceerde de duizendknoop daarmee in ons land.
- De plantensoort groeit in heel Nederland. Met name de laatste twee decennia tiert de duizendknoop welig.
- In Nederland komen drie soorten duizendknoop voor: de Japanse (50 procent), Boheemse (40 procent) en de Sachalinse duizendknoop (10 procent).
Platform ook geschikt voor mensen met duizendknoop in hun tuin
Groenbeheerders benaderen Tijhuis vaak met vragen. "Wat kun je doen? Welke methodes zijn er? Werkt biologische bestrijding? Wat zijn de kosten en hoe dek ik de financiering?", somt ze op.
Antwoorden op onder meer die vragen zijn straks te raadplegen via het kennisplatform. "In die zin is het platform heel breed en is het bedoeld voor gemeenten, terreinbeheerders en particulieren die een duizendknoop in hun tuin hebben", zegt ze.
Het liefst zien bestrijders een vorm van biologische bestrijding op de markt komen, maar zover is het voorlopig nog niet. Wel lopen er veelbelovende onderzoeken naar een bladvlo en een schimmel tegen de 'moeder aller onkruid'. Methodes zoals verhitting en het zeven van wortels lijken goed te werken, maar zijn tijdrovend, duur en bovendien niet overal toepasbaar.
"Omdat er zo weinig echt effectieve en betaalbare methodes zijn, zit iedereen met smart te wachten op nieuwe technieken", vertelt Tijhuis. "Daarom kunnen bedrijven straks ook hun eigen methodes bij ons laten toetsen, zodat ze een soort stempel kunnen krijgen als hun manier echt werkt."
'Met glyfosaat haal je de eindstreep niet'
Overigens is er een manier waarmee duizendknoop geweld wordt aangedaan in zijn (wortel)groei: glyfosaat, de werkzame stof in onkruidverdelger Roundup. Het gebruik van het middel is in de openbare ruimte verboden, maar voor de bestrijding van de Japanse duizendknoop wordt tot 1 april 2022 een uitzondering gemaakt.
"En het duurt vaak vijf à zes jaar voordat je daarmee goede resultaten bereikt. Als je daar nu nog mee begint, begin je een proces waarvan je weet dat je de eindstreep niet haalt", aldus Tijhuis.
Het kennisplatform gaat op 10 juni live tijdens een webinar van Vereniging Stadswerk. Dan zal ook de URL van de website worden onthuld.
Bekijk op deze kaart of de Japanse duizendknoop ook bij jou in de buurt groeit.
