Ouderenbonden ANBO en KBO-PCOB constateren dat ouderen steeds langer moeten wachten op een plek in het verpleeghuis. Beide zijn bang dat hierdoor vaker crisissituaties ontstaan.

NU.nl deed onderzoek naar de wachttijden in de verpleeghuiszorg en sprak hiervoor met onder meer de ouderenbonden ANBO en KBO-PCOB. Beide ouderenbonden zien dat de wachtlijsten in de verpleeghuiszorg toenemen.

Vooral voor mensen die op een plek van hun voorkeur wachten en niet ergens anders geplaatst willen worden of al in een verpleeghuis dat niet hun voorkeur heeft zitten, nemen volgens de bonden de wachttijden toe. Deze mensen worden 'niet actief wachtend' of 'wenswachtend' genoemd.

Volgens Manon Vanderkaa, directeur van seniorenorganisatie KBO-PCOB, is de term wenswachtend verkeerd. "Wenswachtend suggereert een vorm van vrijblijvendheid. Terwijl de situatie bij deze mensen echt zo is dat ze verpleeghuiszorg nodig hebben."

Dat bevestigt Liane den Haan, directeur van ouderenbond ANBO. "Vaak zie je dat mensen die niet bij hun plek van voorkeur terechtkunnen, niet tijdelijk verder weg in een ander verpleeghuis gaan wonen, maar thuis blijven wonen."

Volgens ouderenbonden meer crisissituaties door wachttijden

Volgens Den Haan ontstaan er vaker crisissituaties doordat ouderen vaak in een niet-geschikt huis blijven wonen. "Dit gebeurt bijvoorbeeld als iemand van de trap valt. Vaak belandt een oudere dan in het ziekenhuis en wordt daar vastgesteld dat het onverantwoord is om iemand terug naar huis te sturen. Er moet dan met spoed een plek in een verpleeghuis worden gevonden, soms blijft iemand hierdoor onnodig lang in een ziekenhuis of wordt iemand in een verpleeghuis ver van familie vandaan geplaatst."

Vanderkaa zegt dat mantelzorgers, die in veel gevallen ook op leeftijd zijn, erg zwaar worden belast door de lange wachttijden. "Iemand kiest alleen voor het verpleeghuis als dit echt nodig is en pas dan komt iemand op een wachtlijst, als het thuis dus eigenlijk al niet meer gaat."

Waarom is er te weinig plek?

Waarom groeien de wachtlijsten eigenlijk? Beide ouderenbonden leggen uit dat er steeds meer ouderen in Nederland zijn, en dus ook meer ouderen die intensieve zorg nodig hebben.

Den Haan legt uit dat verpleeghuizen soms echt vol zitten en fysiek niet meer ruimte hebben voor extra cliënten. "Maar ook personeelstekort en geldtekort zorgen er soms voor dat iemand niet bij het verpleeghuis van zijn of haar voorkeur terechtkan."

'Thuiszorg heeft belangrijke signaleringsfunctie'

Volgens Den Haan is een deel van de oplossing goede thuiszorg. "Doordat hier te laat in is geïnvesteerd, is er echt te weinig personeel. Hierdoor gaat een belangrijke signaleringsfunctie verloren. Vaak worden problemen als ondervoeding en valgevaar te laat opgemerkt, waardoor mensen soms eerder dan anders nodig was geweest verpleeghuiszorg nodig hebben. De tekorten in de thuiszorg hebben effect op de gehele zorgketen, ook op de langer wordende wachtlijsten bij de verpleeghuizen."

Ook pleiten beide ouderenbonden voor meer woonvormen voor ouderen tussen volledig zelfstandig wonen en het verpleeghuis in. Den Haan stelt dat woonvormen waarbij ouderen gestimuleerd worden om naar elkaar om te kijken een preventieve werking kunnen hebben en crisissituaties kunnen voorkomen.