In het licht van de toenemende ondermijnende criminaliteit klinkt steeds vaker de roep om legalisatie van xtc. Ton Nabben, als criminoloog verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, bepleit daarom om dit te laten onderzoeken door een commissie van wetenschappers.

"De aanpak van synthetische drugs is al dertig jaar dweilen met de kraan open", stelt hij in gesprek met NU.nl. "En terwijl bewezen is dat xtc relatief ongevaarlijk is, durft de politiek legalisatie nog steeds niet aan."

Hij pleit daarom voor een commissie met wetenschappers die gaan kijken naar de status van xtc. "Laat epidemiologen en toxicologen die hun sporen hebben verdiend de argumenten eens grondig op een rijtje zetten", wil Nabben.

Volgens hem kan legalisatie pas op de politieke agenda komen als mensen van buiten de politiek met een goed onderbouwd advies komen. "Zelfs binnen de politie zijn er nu mensen die ongelukkig zijn met het xtc-verbod."

Arts deed eerder ook al oproep tot legalisatie

Afgelopen week stelde een arts ook al dat het beter is om xtc te legaliseren. Het haalt de macht weg bij de crimineel, drugslozingen worden voorkomen en gebruik kan beter worden gecontroleerd, stelt arts en hoogleraar medicatieveiligheid aan de Radboud Universiteit Kees Kramers tegenover Omroep Gelderland.

"Het is een politieke discussie, maar ik wil als arts aangeven dat er argumenten zijn om over legalisering na te denken. De pillen worden zuiverder en betrouwbaarder. Nu komen echt vervuilde pillen in enorme hoeveelheden op de markt, waarvan je niet weet wat er in zit, en soms met vreselijke gevolgen. Daarnaast druk je natuurlijk die criminaliteit de kop in. Het belangrijkste is dat we zorgen dat het op een veilige manier gebeurt áls die kinderen die pillen slikken."

Hier sluit Nabben zich dus bij aan. Hij noemt het veelzeggend dat MDMA mogelijk zelfs als geneesmiddel wordt toegelaten, omdat het kan helpen bij de verwerking van trauma's.

"Uit alle onderzoeken blijkt dat de risico's beperkt zijn. Enkele honderdduizenden mensen gebruiken weleens xtc, maar doen dat dan slechts af en toe en het is vaak maar een fase in hun leven. Daarna stoppen ze er weer mee. Alcohol drinken mensen hun hele leven en dat is gewoon schadelijk. Duizenden mensen per jaar gaan dood aan overmatig alcoholgebruik."

Het Trimbos Instituut wijst er echter op dat er wel degelijk risico's aan het gebruik van xtc verbonden zijn. "Aan één glas alcohol is nog nooit iemand overleden, aan één pil wel. En dan gaat het niet alleen om vervuilde pillen", aldus wetenschappelijk medewerker Eva Ehrlich tegen RTL Nieuws.

Discussie in nieuwe fase door bedreigingen

De discussie over legalisatie van harddrugs als xtc en MDMA lijkt in een nieuwe fase beland na voortdurende berichten over drugslozingen en de recente bedreigingen in de richting van burgemeesters. Vaak is daarbij de aanpak van drugs de onderliggende oorzaak.

De voormalige burgemeester van Waddinxveen, Bert Cremers, kreeg zelf te maken met doodsbedreigingen. "Deze bedreigingen tonen aan dat ons drugsbeleid failliet is. Het lijkt op de Verenigde Staten in de jaren twintig toen Al Capone daar opkwam", zegt hij tegen NU.nl. Daarom pleit hij eveneens voor legalisering.

"Justitie is onvoldoende in staat om de criminaliteit aan te pakken, doordat de zaken zo moeilijk te bewijzen zijn. Hierdoor wordt het probleem steeds vaker op het bordje van de burgemeester geschoven die in het kader van de openbare orde van verbinder ineens crimefighter is geworden, met als enige middel het bestuursrecht".

Grapperhaus nog geen voorstander van legalisatie

Minister Ferd Grapperhaus (Justitie) toonde zich gezien de gezondheidsrisico's vooralsnog geen voorstander van het legaliseren van xtc, maar liet tegenover Hart van Nederland wel weten met Kramers in gesprek te willen gaan.

Ook PvdA-Kamerlid Attje Kuiken laat weten open te staan voor gesprekken over legalisatie van de hardere drugs, maar wil eerst dat de proef die momenteel loopt met gereguleerde wietteelt wordt afgewacht.

"Ik sta er open in, maar laten we eerst kijken naar de proef met softdrugs. Dan weet je wat het effect is", stelt ze. De VNG sluit zich hier voorlopig bij aan. "Dan kunnen we alles wel reguleren en legaliseren. Gelet op de omvang van de illegale markt, moeten we ons eerst richten op de legalisering van softdrugs. Op dat gebied hebben we al genoeg te verhapstukken", aldus Theo Weterings, voorzitter van de VNG-commissie bestuur en veiligheid tegen HP/De Tijd.

Criminaliteit komt ter sprake bij debat over begroting

Komende week debatteert de Tweede Kamer over de begroting Binnenlandse Zaken en daar zal de ondermijnende criminaliteit ook ter sprake komen. Afgelopen voorjaar bleek uit de Monitor agressie en geweld 2018 dat steeds meer politieke ambtsdragers te maken krijgen met (zware) bedreigingen.

Minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) kondigde toen een ondersteuningsteam, een risicoscan en een training aan. Partijen in de Tweede Kamer vinden dat er meer moet gebeuren.

Zo moet het kabinet vaart maken met eerder aangekondigde maatregelen om burgemeesters handvatten te geven om de criminaliteit aan te pakken, zoals het verbeteren van de informatie-uitwisseling en het makkelijker maken om motorclubs te verbieden.

"Bestuurlijke maatregelen blijven nu hangen in bestuurlijke overleggen", vindt Kuiken. En CDA-Kamerlid Harry van der Molen: "De kwestie in Haarlem toont maar weer eens dat ondermijning van de bovenwereld door de onderwereld dringend een antwoord vraagt."

Wil jij elke ochtend direct weten wat je 's nachts gemist hebt en wat er die dag gaat gebeuren? Abonneer je dan nu op onze Dit wordt het nieuws-nieuwsbrief!