Een 'belevingsvlucht' moest inwoners van provincies rondom Lelystad Airport woensdag laten horen hoeveel geluid commerciële vluchten op de luchthaven produceren. Hoewel sommige toehoorders het 'mee vonden vallen', blijven actievoerders vierkant achter hun strijd staan.

In 2020 gaat Lelystad Airport open voor commerciëel vliegverkeer. Dat betekent dat toestellen 10.000 starts en landingen per jaar maken en over de omliggende provincies vliegen. Op termijn moeten dat 45.000 vliegbewegingen per jaar worden.

Om 15.20 uur zou het vliegtuig vertrekken vanaf Schiphol, om zeven vertrek- en aanvliegroutes te vliegen die vanaf 2020 ook gevlogen worden. De vlucht vertrok niet vanaf Lelystad Airport, want daar is nog geen luchtverkeersleiding aanwezig. Door een technische storing ging het toestel pas twee uur later de lucht in.

Als de vliegtuigen vanaf Lelystad Airport vanaf 2020 direct naar grote hoogte zouden stijgen, zouden ze het vliegverkeer vanaf Schiphol in de weg zitten. Daarom moeten ze tientallen kilometers op 1.800 meter hoogte blijven vliegen. Pas bij de herindeling van het luchtruim, vermoedelijk klaar in 2023, zouden de vliegtuigen ook direct naar 10.000 meter kunnen stijgen.

Als in Hattemerbroek, een dorpje in Gelderland naast Wezep, de belevingsvlucht zich aandient verstomt het geroezemoes en gaan alle blikken naar boven. Muisstil luisteren de inwoners van het dorp naar de Boeing 737 van Transavia.

Als ze het vliegtuig lange tijd hebben nagekeken komen de reacties. Die wisselen sterk. De een vindt het wel meevallen, omdat het niet om een brullend geluid van vliegtuigmotoren gaat. Een ander schrikt van het brommende geluid dat lang nadat het vliegtuig is overgevlogen nog te horen is.

'Belevingsvlucht' geeft regio Lelystad Airport indruk van lawaai
60
'Belevingsvlucht' geeft regio Lelystad Airport indruk van lawaai

Niet representatief

Paul Werkman is inwoner van Wezep en lid van Hoog over Wezep. De actiegroep is aangesloten bij de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL), waarbij ook zeventien andere protestgroepen zijn aangesloten. Hij is niet verrast door het geluid dat hij hoorde.

"Dit is wel zoals ik het me had voorgesteld. Daarnaast is het geluid van de vlucht niet representatief. Boven Wezep gaan de vliegtuigen stijgen en dat zorgt voor meer lawaai. Daarnaast is dit vliegtuig lichter, omdat er geen bagage en passagiers in zitten." Het ministerie had daar rekening mee gehouden door het vliegtuig met extra kerosine te laten vliegen, maar daarmee was het vliegtuig nog zo’n zeven ton lichter dan tijdens vluchten zoals die vanaf 2020 gaan vliegen.

Werkman is teleurgesteld over de werkwijze van de overheid. "Ik woon al dertig jaar in Wezep. 29 jaar daarvan waren heel leuk, maar een jaar geleden lazen we in de krant dat er over enkele jaren tientallen vliegtuigen per dag over Wezep vliegen", aldus Werkman.

"Dat kwam als een volslagen verrassing. Een aantal jaar geleden zijn de vliegroutes wettelijk vastgelegd, maar wij wisten van niks", gaat Werkman verder. "Als we in 2014 of 2015 goed geïnformeerd waren geweest hadden we zeker een zienswijze ingediend. Nu had dat geen zin meer."

Procedures gevolgd

Volgens Jan Hendrik Dronkers, directeur-generaal Luchtvaart en Maritieme Zaken bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, zijn "in wettelijke zin alle procedures gevolgd". Dronkers, aanwezig in Hattemerbroek, zegt dat er "echt inspanning is gepleegd" om inwoners van de verschillende provincies bij de ontwikkeling van de opening van Lelystad Airport te betrekken. "Maar iedereen kan er natuurlijk zelf een beeld bij hebben of dat voldoende is of niet."

De 'belevingsvlucht' van het ministerie heeft ook geen effect op het besluitvormingsproces. "Tijdens een bewonersavond hebben we het aan bewoners voorgelegd of zo’n belevingsvlucht wenselijk was. Het antwoord daarop was 'ja' en dus hebben daarvoor gekozen", aldus Dronkers.

Emotioneel geladen

Dronkers heeft begrip voor de klachten over de laagvliegende vliegtuigen afkomstig van Lelystad Airport. "Ik begrijp natuurlijk heel goed dat dit emotioneel geladen is. Als je hier nog nooit een vliegtuig laag over hebt gehad en nu wel dan snap ik best dat dat een heel groot ding is in je perceptie. Maar één ding kan ik je wel zeggen: wij doen er alles aan om de mensen zo goed mogelijk bij de besluitvorming te betrekken."

Ook in het Gelderse Klarenbeek gaan de blikken gespannen omhoog als het vliegtuig overkomt. De belevingsvlucht vliegt in totaal vier keer over het dorp. "Het geeft in ieder geval een beeld", zegt Joost van Wijk, woordvoerder van stichting Red de Veluwe en ook aangesloten bij SATL. "Maar het is al eerder aangehaald: het is als een druppelende kraan. Je weet wat de hoogte is en wat ongeveer het geluid is, maar pas als die kraan de hele dag openstaat begint het echt irritant te worden."

Lelystad Airport is "een soort extra baan voor Schiphol geworden" volgens Van Wijk. "Maar dat verkeer mag niet in het luchtruim van Schiphol. We hebben te maken met een luchtruimindeling uit de jaren vijftig. Dat was een heel andere tijd dan nu. Er is veel te laat begonnen met de herindeling van het luchtruim en dat is uiterst pijnlijk."

Verhuizen

Ook Werkman van actiegroep Hoog over Wezep is niet te spreken over de manier waarop de overheid met het dossier Lelystad Airport omgaat. "We worden aan het lijntje gehouden en niet goed geïnformeerd. De minister pleit voor transparantie, maar daar merken wij niets van. We worden als bevolking stelselmatig aan het lijntje gehouden en met voldongen feiten geconfronteerd."

Werkman denkt erover om te verhuizen als over twee jaar vakantievluchten over zijn huis vliegen. "Dat schiet weleens door mijn hoofd, ja. Ik ben hier ooit komen wonen omdat het hier erg rustig is. Maar die rust wordt nu verstoord. Ik vind niet dat het ministerie de bewoners dit aan mag doen."

Wil jij elke ochtend direct weten wat je 's nachts gemist hebt en wat er die dag gaat gebeuren? Abonneer je dan nu op onze Dit wordt het nieuws-nieuwsbrief!