Het Nationaal Hitteplan, dat gezondheidsproblemen bij kwetsbare groepen moet beperken als het erg warm wordt, treedt dinsdag in werking.
Dat heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maandagochtend laten weten. Eerder ging het instituut nog uit van op zijn vroegst woensdag.
Het hitteplan van het RIVM wordt in werking gesteld zodra voor ten minste vier achtereenvolgende dagen een maximumtemperatuur boven de 27 graden wordt verwacht. Dat is nu het geval.
Ouderen, mensen in zorginstellingen, chronisch zieken en mensen met overgewicht zijn extra kwetsbaar bij hoge temperaturen. Het hitteplan moet deze mensen tijdig attenderen dat er aanhoudend warm weer is voorspeld.
Water drinken
Het RIVM adviseert in het plan onder meer om voldoende water te drinken, dunne kleding te dragen, lichamelijke inspanning 's middags (op het heetst van de dag) te beperken en in de schaduw te blijven. Airconditioning, zonwering en ventilatoren zijn geschikt om te voorkomen dat het te warm wordt in huis.
''Maar de kans op uitdroging en oververhitting liggen op de loer. Daarom is het echt belangrijk dat ouderen voldoende vocht binnenkrijgen'', vult Marjolein van der Gaag van het Nationaal Ouderenfonds aan. ''Ouderen transpireren minder en hebben vaak minder dorst." Simpele maatregelen maken al een groot verschil. Via het informatienummer 0900-6080100 is advies op maat te krijgen.
Dankzij de tips kunnen verzorgers uitdroging eerder en beter herkennen of voorkomen. Ook voor ouderen zelf wordt de hitte wat dragelijker. Uitdroging is te herkennen aan een aantal zaken, zoals donkere urine, een droog gevoel in de mond, spierkrampen en flauwvallen. Een andere controle gaat via de huid van de hand: als de huid na erin te knijpen min of meer rechtop blijft staan, is die te droog. Maar deze methode werkt volgens het fonds bij ouderen een stuk minder goed omdat hun huid minder elasticiteit heeft.
Spoorbruggen
Prorail gaat met oog op de tropische hitte, spoorbruggen waar nodig extra koelen met water. ''Spoorstaven kunnen bij hitte uitzetten. Vooral spoorbruggen moeten dan extra in te gaten worden gehouden, omdat bij uitzetting de brug niet meer goed kan openen of sluiten", aldus Prorail maandag.
Ook langs het spoor worden maatregelen genomen. Een vonk van een passerende trein kan brand veroorzaken in droge spoorbermen. Prorail gaat daarom tijdig maaien. En bij slijpwerkzaamheden aan de rails wordt een brandwacht ingezet.
Video: Hitteplan: tips om het koel te houden

Verder zijn inspecteurs van het spoorbedrijf overal in het land bezig met een zogenoemde hitteschouw. Ze letten er vooral op of de stalen rails goed vastliggen in het grindbed van het spoor. Dat voorkomt uitzetting van het staal door hitte.
Tropische temperaturen
Voor de komende dagen worden tropische temperaturen verwacht in Nederland. Vanaf woensdag kan het vier dagen lang boven de 30 graden worden.
Meteogroup verwacht dat zaterdag de warmste dag wordt bereikt. Mogelijk worden in het oosten en zuidoosten van het land zelfs temperaturen gehaald die niet eerder in Nederland zijn gemeten. Het absolute warmterecord in Nederland staat sinds 23 augustus 1944 op 38,6 graden. Lokale onweersbuien, die later deze week worden verwacht, kunnen echter nog roet in het eten gooien.
Tour de France
Zaterdag, als de Tour de France in Utrecht van start gaat, zou het volgens verschillende weerkundigen 35 graden kunnen worden.
Van een hittegolf is volgens weerinstituut KNMI sprake als de maximumtemperatuur vijf dagen of langer op 25 graden of meer uitkomt, waarvan ten minste drie dagen 30 graden of hoger.

Bekijk het actuele weerbericht | Heeft u foto's van het zomerweer? Upload beeld via NUfoto