De uitstoot van startende vliegtuigen op Schiphol schaadt de gezondheid van tienduizenden Amsterdammers.

Dat stellen deskundigen van de Universiteit Utrecht op basis van onderzoek van TNO.

TNO deed van maart tot mei metingen naar ultrafijn stof bij met name de Kaagbaan, waar veel vliegtuigen opstijgen. Daarbij bleek dat de hoeveelheden van de extreem kleine stofdeeltje benedenwinds in woonwijken van Amstelveen en Amsterdam twee tot drie keer hoger zijn dan normaal in de lucht.

Ultrafijnstof kan in de longen komen.

Volgens TNO, GGD Amsterdam en de universiteit is nader onderzoek nodig om de gezondheidsrisico's in kaart te brengen. Milieudefensie is stelliger over de gevolgen en zegt dat gemiddelde levensverwachting in de omgeving daalt met vier maanden tot ruim een jaar.

Het maakt daarbij een vergelijking met wonen dicht langs een snelweg.

Snelweg

Het instituut IRAS van de Universiteit Utrecht stelt dat de risico’s mogelijk vergelijkbaar zijn met wonen dicht langs de snelweg. Meer onderzoek is echter nodig om het verschil met gezondheidsrisico's van het nog kleinere ultra fijnstof bij een luchthaven weer te geven "om geen appels met peren te vergelijken", aldus onderzoeker Menno Keuken van TNO.

Op Schiphol wordt ultrafijn stof vooral uitgestoten door vliegtuigen die opstijgen. De uitstoot is vijftig maal hoger dan van een dalend vliegtuig en honderd maal hoger dan van een taxiënd vliegtuig.

Verminderen

De onderzoekers, die in actie kwamen na soortgelijke bevindingen op de luchthaven van Los Angeles, schrijven dat het vervolgonderzoek kan uitmonden in adviezen om de uitstoot te verminderen. Het verlagen van het zwavelgehalte in vliegtuigbrandstof is daarbij een mogelijkheid.

Milieudefensie vindt minder vliegen ook een optie. "Van alle vluchten van Schiphol vindt 80 procent plaats binnen Europa en 40 procent van de bestemmingen is binnen twaalf uur over land te bereiken." De organisatie noemt de onderzoekscijfers zorgwekkend en wil dat het nadere onderzoek er snel komt.