Het alcoholgebruik onder jongeren tussen de 11 en 16 jaar is de afgelopen jaren flink gedaald. Dat blijkt maandag uit een studie van de Universiteit Utrecht, het Trimbos-instituut en het Sociaal en Cultureel Planbureau. 

De onderzoekers spreken van een cultuuromslag onder jonge pubers.

Had in 2003 nog 70 procent van de kinderen uit groep 8 al een eerste glas alcohol gedronken, tien jaar later was dat nog maar 17 procent. Ook de 14-jarigen blijven nuchter.

Tien jaar geleden had 90 procent van hen al eens gedronken, vorig jaar was dat minder dan 50 procent. Ook roken is niet langer populair. Onder jongeren van 14 rookt bijna niemand meer.

Dat jongeren minder roken en drinken zou het gevolg zijn van een strengere aanpak van ouders. Die realiseren zich steeds beter hoe schadelijk alcohol en tabak zijn voor kinderen en hanteren striktere regels.

"De voorlichting is de afgelopen jaren sterk gericht geweest op ouders", zei projectleider Wilma Vollebergh van de Universiteit van Utrecht. "Dat heeft vruchten afgeworpen. Nederlanders ouders denken snel dat als ze iets verbieden dat averechts werkt, maar dat blijkt nu niet zo te zijn".

Staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) noemde de uitkomst van het onderzoek 'hoopvol'. ''Niet roken en drinken onder de 18 is de nieuwe norm en hieruit blijkt dat steeds meer ouders en kinderen dat ook zo voelen.''

Beweeg de cursor over het diagram om de percentages te zien. De gegevens zijn afkomstig van het Trimbos Instituut. - (c)NU.nl/Jerry Vermanen

Risicogroepen

Hoewel Nederlandse jongeren nu, in tegenstelling tot tien jaar geleden, niet meer omschreven kunnen worden als de 'zuipschuiten' van Europa, blijven er risicogroepen. Kinderen die op het vmbo zitten of uit gebroken of arme gezinnen komen, drinken en roken meer dan vwo'ers.

Bovendien is het alcoholgebruik onder 16-jarigen niet afgenomen.

Ook het alcoholgebruik onder 16-jarigen is niet significant afgenomen. Uit de onderzoeksresultaten die de komende jaren worden verzameld, moet blijken of de verhoging van de leeftijd voor de verkoop van tabak en alcohol, die dit jaar werd ingevoerd, effect heeft gehad op deze groep. Vollebergh durft het niet te zeggen.

"Op die leeftijd komen jongeren meer in aanraking met mensen die wel drinken en wordt de invloed van ouders kleiner."