DEN HAAG - Bijna de helft van de Nederlanders vindt dat de premie van mensen die ongezond leven omhoog moet kunnen.

Dat blijkt donderdag uit een onderzoek van onderzoeksinstituut NIVEL en een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) die onafhankelijk van elkaar zijn gedaan.

Het NIVEL schrijft dat 40 procent van de Nederlanders vindt dat ongezond leven tot een hogere zorgpremie moet kunnen leiden, het SCP schrijft dat bijna de helft van de bevolking ''het acceptabel zou vinden om een grotere financiële bijdrage te vragen''.

''Bij een ongezonde levensstijl moet je denken aan roken en te zwaar zijn'', legt NIVEL-onderzoekster Joke Korevaar uit.

Uit het rapport van het SCP blijkt dat slechts een klein deel van de Nederlanders tegen een premieverhoging of andere financiële bijdrage van ongezonde mensen is. Wel is een flink deel van de bevolking (35 procent) neutraal als het aankomt op dit vraagstuk.

Beperkte groep mensen

Preventieprogramma's om die ongezonde levensstijl tegen te gaan bereiken echter een beperkte groep mensen, concludeert het NIVEL. Terwijl juist preventie een grote bijdrage kan leveren aan de gezondheid van de gemiddelde Nederlander.

Het probleem is dat de effecten van een preventieprogramma pas op de lange termijn te zien zijn. ''Vooral leefstijlaanpassingen vragen om grote inzet en doorzettingsvermogen. Dat kunnen mensen niet zonder steun van zorgverleners, zorgverzekeraars, de overheid, en draagvlak in de samenleving'', aldus Korevaar.

Rol overheid

Uit beide onderzoeken blijkt duidelijk dat meer overheidsbemoeienis op de levensstijl van mensen niet wordt gewaardeerd. Zorgverzekeraars zouden moeten controleren of iemand gezond leeft, niet de overheid, schrijft het SCP.

''Maar'', zo betoogt Korevaar: ''zolang de keuze voor deelname aan preventieprogramma’s vrijblijvend is of een individuele aangelegenheid blijft, zullen de preventieprogramma’s niet meer gezondheidswinst gaan opleveren.''