Dit blijkt uit de tweede kwartaalcijfers van vier van de vijf grootste pensioenfondsen van Nederland, die donderdag bekend zullen worden gemaakt en in handen zijn van NU.nl.

Het gaat om de fondsen ABP (ambtenaren en onderwijzers), Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW), PME (metalektro), BpfBouw (bouw) en PMT (kleinmetaal). 

Als gevolg van een lage rente zijn bij de pensioenfondsen de dekkingsgraden, dat aangeeft in hoeverre een pensioenfonds in de toekomst aan haar verplichtingen kan voldoen, wederom flink gedaald. De fondsen vragen de politiek om crisismaatregelen.

Zo is de dekkingsgraad van het grootste pensioenfonds van Nederland, ABP  ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar zelfs met 5 procent gedaald tot 90 procent. In dezelfde periode vorig jaar had het fonds nog een dekkingsgraad van 112 procent.

Volgens de wet moeten pensioenfondsen minimaal een dekkingsgraad van 105 procent hebben omdat anders het risico bestaat dat in de toekomst niet meer alle pensioenen kunnen worden uitgekeerd.

"De kans is groot dat eerder dit jaar aangekondigde maatregelen, waaronder het verlagen van pensioenen en pensioenopbouw voor veel gepensioneerden en werknemers vanaf april 2013 realiteit gaat worden", zo laat een woordvoerder van de Pensioenfederatie, de koepelorganisatie van ongeveer 350 pensioenfondsen, in een reactie weten.

Zo heeft het ABP aangekondigd vanaf april 2013 alle pensioenen (actieve deelnemers en gepensioneerden) met een half procent te korten. Het fonds beslist aan het einde van het jaar definitief.

Ook bij Zorg en Welzijn, waar 2,5 miljoen Nederlanders bij zijn aangesloten, is de dekkingsgraad verder gedaald naar 92 procent. "Het zal wellicht onvermijdelijk zijn om volgend jaar de pensioenen te verlagen en de premie te verhogen", aldus Zorg en Welzijn.

PME en PMT , ook behorend tot de top vijf van grootste pensioenfondsen, hebben met respectievelijk 88 en 85 procent te kampen met een flinke daling van de dekkingsgraden.

Beide fondsen voor de technieksector stellen daarom dat de al aangekondigde kortingen op de pensioenfondsen van zes en zeven procent 'nagenoeg zeker zijn'.

"De recente voorstellen van minister Kamp (voor de aanscherping van de pensioenregels, red.) brengen verlichting, maar voorkomen verlaging van de pensioenen in 2013 niet", aldus PME.

De dekkingsgraad van bpfBOUW is eind tweede kwartaal gedaald naar 96,4 procent. Aan het einde van het eerste kwartaal van 2012 was de dekkingsgraad 100,7 procent.

PME en PMT  vragen de politiek met klem om actie. Volgens hen wordt de situatie voornamelijk veroorzaakt door een extreem lage rente, die wordt bepaald door de  financiële crisis in Europa.

Door de lage rente verdienen de fondsen fors minder en moeten ze meer geld in kas hebben om alle huidige en toekomstige gepensioneerden in de toekomst ook van een pensioenuitkering te kunnen voorzien. Mogelijk zal Kamp binnenkort de rekenmethode voor de rente aanpassen, zo hopen de fondsen dan ook.

"Deze situatie vraagt om crisismaatregelen op korte termijn die voorkomen dat wij vanuit deze extreme positie besluiten moeten gaan nemen die een grote impact kunnen hebben op de deelnemers en ook op onze economie", zo stelt ABP-voorzitter Henk Brouwer in een reactie.

"ABP gaat moeilijke ingrepen niet uit de weg, maar die moeten wel gebaseerd zijn op realistische uitgangspunten."

Ook Zorg en Welzijn roept de politiek op snel keuzes te maken. "In juni 2010 werd een principeakkoord gesloten over de pensioenen. Het is nu twee jaar later en er ligt nog steeds geen definitief akkoord. Pensioenfondsen moeten hun pensioenregeling straks laten aansluiten op het pensioenakkoord."

"Zolang de keuzes nog niet gemaakt zijn, kunnen wij ons niet zorgvuldig voorbereiden op wat komen gaat", aldus het fonds.

Op dit moment wordt er door minister Henk Kamp (Sociale Zaken) met de pensioenfondsen, toezichthouder DNB en de sociale partners overleg gevoerd voor een pakket aan maatregelen voor de pensioenfondsen. Dit moet resulteren in een pakket aan maatregelen dat nog in september aan de Tweede Kamer worden gepresenteerd.

"We kijken daarbij echter nadrukkelijk naar wat nodig is om ons pensioenstelsel op de langere termijn houdbaar te houden voor toekomstige generaties", zo laat een woordvoerder van Kamp weten. "We sluiten daarbij niets uit."

Het ministerie stelt het dan ook aannemelijk te vinden dat de pensioenen op korte termijn zullen moeten worden geminderd. Ook de Pensioenfederatie stelt niet te verwachten dat het pakket pensioenverlagingen zal voorkomen.

"Als pijnlijke maatregelen op korte termijn nodig zijn om ons stelsel ook op lange termijn in stand te houden, dan moeten die worden genomen", aldus de koepel.

Lees meer: Vijf vragen dekkingsgraden pensioenfondsen