
Waarom de 'horrorpoller' zo veel verwarring veroorzaakt
De paal, die in juni 2021 in de Escamplaan is aangebracht, moet ervoor zorgen dat de busbaan richting het HagaZiekenhuis alleen toegankelijk is voor onder meer lijnbussen en ambulances. Toch zijn al ruim vijftig auto's, busjes, scooters en motoren tegen het obstakel gebotst.
Of er een schuldige valt aan te wijzen in 'pollergate' is nog maar de vraag. "Als er vijftig aanrijdingen hebben plaatsgevonden, moet je je als wegbeheerder afvragen of de maatregel goed is", zegt teamleider Verkeersarchitectuur Hans Godefrooij van DTV Consultants.
"We rijden grotendeels op de automatische piloot. Dat is goed, want zo is er in je brein ruimte om te reageren op bijvoorbeeld verkeersborden en veranderde verkeerssituaties. Maar als die gewoonte ook betekent dat je je navigatiesysteem volgt, dan kan het moeilijk zijn om daarvan af te wijken", licht de verkeersarchitect toe.
"Het kan ook zijn dat er zó veel waarschuwingen staan, dat je te veel prikkels te verwerken krijgt. En als je zonder erbij na te denken een bus volgt die daar wél mag rijden, heb je een probleem." Het gedrag van bestuurders is te beïnvloeden door de verkeerssituatie ter plekke op een bepaalde manier in te richten. "Als je bestuurders wil dwingen hun rijrichting te veranderen, moet dat op een logische manier gaan. Bijvoorbeeld met behulp van lijnen op de weg."

Aanrijding is vaak domme pech
Hoe vaak pollers aanrijdingen veroorzaken, is onbekend. De laatste cijfers dateren uit 2017, toen Kassa een inventarisatie maakte. Toen bleek dat in zo'n zes jaar tijd duizenden aanrijdingen hadden plaatsgevonden. Alleen al de schade aan de pollers liep in die periode op tot vele miljoenen euro's. Over de schade aan auto's bleek niets te zeggen. Cijfers hierover worden niet bijgehouden.
In een rapport van verkeerskundig adviesbureau EMN staat dat ongevallen met pollers vaak het gevolg zijn van domme pech. Dit bleek uit observaties bij diverse verkeerssituaties waar het verkeer gereguleerd wordt met beweegbare objecten.
De conclusies zijn onder meer dat de voertuigen die tegen de barricade aanreden op korte afstand een voertuig volgden dat wél mocht passeren. Ook zou de werking van de pollers niet altijd consequent zijn. Sommige palen bleven na het passeren van een bevoegd voertuig nog lang naar beneden en kwamen plots omhoog terwijl er een voertuig overheen reed. Bij navraag geeft EMN aan nog steeds achter de conclusies van het rapport uit 2014 te staan.
Nederlandstalige waarschuwingsborden in internationale stad
Verkeersarchitect Godefrooij benadrukt dat een verkeerssituatie niet op verschillende manieren te interpreteren moet zijn. In het geval van de Haagse poller kun je je afvragen of daaraan voldaan is. De Nederlandstalige waarschuwingsborden kunnen in een internationale stad als Den Haag tot onbegrip leiden.
Ook moeten pollers volgens Godefrooij zoveel mogelijk op dezelfde manier worden geplaatst om ze makkelijker te kunnen herkennen. Al zal dat soms lastig zijn, omdat verkeerssituaties ter plekke kunnen verschillen.
Heb je een cascodekking, dan is de uitkering afhankelijk van de verzekeraar.
Het CROW, een adviesorgaan voor wegenbouwers, heeft richtlijnen opgesteld voor de aanleg van pollers. In die richtlijnen bestaat in ieder geval op één cruciaal punt ruimte voor eigen interpretatie van de wegbeheerder.
Waarschuwingslichten, die met rood en groen aangeven of de paal omhoog of naar beneden is, zijn weliswaar verplicht. Maar ze hoeven er niet hetzelfde uit te zien als de bekende, grote verkeerslichten. Lage palen met daarin kleine 'signaallampen' zijn ook toegestaan. En het is de vraag of die altijd (van verre) opvallen.
Gevolgen voor de verzekering staan niet bij voorbaat vast
Een aanrijding met een poller kan flinke schade aan een auto veroorzaken. Keert de verzekering uit als je door het negeren van borden en waarschuwingstekens een aanrijding krijgt? "In het geval van WA-dekking niet", laat een woordvoerder van het Verbond van Verzekeraars weten.
"Heb je een cascodekking, dan is die uitkering afhankelijk van de verzekeraar. Bovendien zal een verzekeringsmaatschappij dit per geval bekijken. Ben je moedwillig doorgereden of heb je de paal misschien over het hoofd gezien, bijvoorbeeld omdat de verkeerssituatie onduidelijk is? Net als bij het rijden door rood licht, zal nauwkeurig moeten worden onderzocht hoe dit kon gebeuren."