Met de elektrische scooter naar het centrum van de stad, met de elektrische fiets over de Veluwe of met de elektrische auto naar kantoor. Voor veel Nederlanders is elektrisch vervoer al dagelijkse kost, zeker nu steeds meer stadsbussen ook elektrisch worden. Ondertussen zijn elektrische bestelauto's en vrachtwagens in opkomst. Zijn we er dan al? Nee, want volgende elektrische kandidaten dienen zich alweer aan: tractoren, graafmachines en shovels.

Eerder dit jaar leverde de Californische start-up Solectrac zijn eerste volledig elektrische tractor af. Het exemplaar uit de compacte klasse heeft een accupakket van 22 kWh, waar de tractor afhankelijk van de gekozen werkzaamheden drie tot zes uur op kan teren. Inmiddels is ook een wat ruigere versie te reserveren, die met een accupakket van 28 kWh tevens langer uit de voeten kan.

In de klasse van tractoren met ongeveer 70 pk biedt Solectrac de e70N. Deze tractor onderscheidt zich met een verwisselbaar accupakket, zodat je na een desnoods ruim een hele dag met het voertuig aan de slag kan. Dergelijke apparaten zijn dus alle behalve toekomstmuziek.

In de Amerikaanse staat Californië is de elektrische tractor al te koop

Elektrische graafmachine vergt grote investering

Hetzelfde geldt voor compacte graafmachines en zogeheten wielladers, beter bekend als shovels. Volvo presenteerde de modellen in 2020 en de Nederlandse importeur/dealer SMT leverde datzelfde jaar nog de eerste exemplaren af. Nederland behoort samen met Noorwegen, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk tot de eerste groep landen waar de elektrische graafmachine en shovel in de verkoop gingen.

Gert Koets, manager compact dealer network bij SMT, is erg tevreden met hoe de ECR25 (de graafmachine) en de L25 Electric (de wiellader) van Volvo ontvangen zijn. De modellen zijn namelijk relatief duur.

"Ten opzichte van de traditionele diesel versie vraagt elektrisch materieel een grotere investering. Toch zijn de modellen erg in trek, vooral in de verhuur. Ze worden veel ingezet in de provincie Groningen, maar ook relatief veel in en rond Zandvoort, Amsterdam en Den Haag. Machinisten en bouwvakkers zijn er erg blij mee, want ze zijn lekker stil, trillingsarm en hebben geen uitstoot".

Dat de graafmachine en shovel relatief kostbaar zijn, is volgens Koets te verklaren doordat ze gebruikmaken van lithiumionaccu's. Bij auto's is dat al een aantal jaar gemeengoed, maar bij werkmachines zeker niet.

Doordat de graafmachine relatief stil is, kun je deze ook 's avonds of 's nachts inzetten.

Meer kans op klussen

Er zijn volgens Koets twee duidelijke factoren die veel klanten over de streep trekken om toch tot aanschaf over te gaan, ondanks de meerprijs. De gebruikskosten liggen lager, net als de te verwachten onderhoudskosten van de elektrische exemplaren.

Ten tweede speelt het overheidsbeleid in Nederland een belangrijke rol. De overheid heeft het liefst dat bouwplaatsen zoveel mogelijk emissieloos draaien. Bedrijven die bijvoorbeeld elektrische graafmachines hebben, scoren daarmee punten op de scoringskaart van een aanbesteding en maken zo meer kans om een project binnen te slepen.

Koets merkt dat veel klanten zo in de wedstrijd zitten. Weer andere klanten doen het vooral omdat ze er vroeg bij willen zijn. Daarnaast is er een groep die oog wil hebben voor de mensen op de bouwplaats en de directe omgeving en daarom overgaat tot aanschaf van elektrische machines.

Volgens Koets kun je ongeveer vier tot vijf uur onafgebroken werken met de machines. Dat is volgens hem vergelijkbaar met hoe dieselexemplaren ingezet worden. Voorwaarde is wel dat de de apparaten gebruikt waarvoor ze gemaakt zijn. Koest ziet nog wel eens dat de elektrische machines op projecten ingezet worden waar eigenlijk grotere machines thuishoren.

Volvo levert ook een elektrische wiellader.

Snel grote veranderingen

Waar autofabrikanten de ene na het het andere volledig elektrische model presenteren, loopt het bij de machines zo'n vaart nog niet. Koets ziet in zijn bedrijfstak buiten Volvo om nog weinig beweging. "Bij het Nederlandse Giant kun je elektrische wielladers krijgen en JCB heeft net als Volvo elektrische graafmachines."

Toch verwacht Koets dat daar snel verandering in zal komen. "Bij Volvo zal over een paar jaar het grootste gedeelte van de compacte machines elektrisch zijn." Bij SMT is ongeveer 10 procent van de verkoop van compact machines inmiddels volledig elektrisch.