Allereerst over de auto zelf. De Model Y ziet er uit als een opgeblazen Model 3. De cijfers bevestigen dat, want de auto is langer, breder en hoger. Zaken als de koplampen en achterlichtunits zijn hetzelfde. Dankzij een in eigen beheer ontwikkelde warmtepomp moet de Model Y efficiënter met zijn stroom omgaan dan de Model 3.

Binnenin monteert Tesla hetzelfde interieur, al profiteer je dankzij de carrosserievorm ditmaal van een hoge instap en dito zitpositie. Daarmee verschaft de Model Y zich in ieder geval van een gunstige uitgangspositie, want hoge auto's als SUV's en cross-overs zijn in trek bij de consument.

De Model Y komt er allereerst als vierwielaangedreven Long Range-versie, die een opgegeven rijbereik van 505 kilometer heeft. Daarmee zit de nieuwe Tesla in een aardige niche in de markt. Op basis van zijn prijs (65.010 euro) laat de Model Y zich niet alleen goed vergelijken met auto's als de Audi Q4 e-tron, Ford Mustang Mach-E en de Volvo XC40, maar ook met de duurdere varianten van de Hyundai Ioniq 5, de SKODA Enyaq iV en Volkswagen ID.4.

Op pure snelheid klopt de Tesla ze allemaal. Ook wat de laadsnelheid betreft is de Model Y de genoemde concurrenten de baas. En hoewel de dikste ID.4 op papier een fractie verder komt op een acculading - 520 versus 505 kilometer - is de Tesla lichter en zuiniger, waardoor je in de praktijk misschien juist wel verder komt dan met de Volkswagen of ten minste het opgegeven rijbereik eenvoudiger zult benaderen.

Daarnaast hebben lang niet alle concurrenten vierwielaandrijving en is er minder ruimte voor verbetering. Voor de Model Y staan namelijk al een aantal belangrijke wijzigingen in de planning.

Dat zit zo. De exemplaren die deze maand naar Nederland komen, worden in de Chinese Tesla-fabriek in Sjanghai gebouwd. Zodra de fabriek in Berlijn gereed is, zal daar een technisch gewijzigde Model Y van de band rollen. Wanneer dat precies is en in welke aantallen deze aangepaste exemplaren onze kant op komen, is nog onzeker.

Nu al wordt de gehele onderhuidse achterzijde van de Model Y in een keer geperst. Op termijn moet dit ook voor het middelste deel en de voorzijde het geval zijn. Hierdoor zijn er tot wel 370 minder onderdelen nodig en hoeft er minder in elkaar geschroefd te worden.

Op die manier wordt een gewichtsbesparing van 10 procent gerealiseerd en kan het rijbereik met maximaal 14 procent worden opgeschroefd. Ook kan het goed nieuws voor de afwerking betekenen, een punt waarop Tesla het nog al eens heeft laten afweten.

Het accupakket wordt een integraal onderdeel van het middelste stuk. Accupakketten in reguliere elektrische auto's moet je zien als een grote bak op de bodem van de auto. In die bak zit een grote houder voor een flink aantal kleinere bakjes, waar dan weer de batterijcellen in zitten. Dit betekent veel verpakkingsmateriaal en een hoop extra gewicht. Tesla wil simpel gezegd die grote houder elimineren en die bak onderdeel maken van de bodem zelf.

Dan de batterijcellen zelf. Dat worden straks de exemplaren van het type 4680. Dankzij het nieuwe ontwerp kan de batterijcel vijf keer meer energie opslaan, wat uiteindelijk goed is voor 16 procent meer bereik. Daarnaast is het productieproces van batterijcellen op de schop gegaan, om de batterijcellen sneller, energiezuiniger en daarmee goedkoper te kunnen produceren. Dat betekent dadelijk dat de prijs van de Model Y uit Berlijn wel eens lager kan uitvallen. Als je alle wijzigingen bij elkaar optelt, komt de stijging van het rijbereik op papier uit op 54 procent.

Dit maakt dat de Model Y misschien niet het meest vooruitstrevende uiterlijk heeft - het ontwerp is immers al wat ouder - maar onderhuids des te interessanter is. "Tesla heeft de volgende blauwdruk voor de bouw van elektrische auto's van de toekomst nu al klaar", zei Henk Meiborg, oprichter van mobiliteitsadviesbureau Emodz, vorig jaar al in gesprek met NU.nl.

Voor wie niet kan wachten voor een eerste blik staat er sinds afgelopen zaterdag er bij Tesla in Amsterdam-Zuidoost een ouder Amerikaans exemplaar van de Model Y in de showroom.

Toen de Tesla Model 3 in 2019 naar ons land kwam, had de auto vrijwel geen elektrische concurrenten. In het segment van de Model Y zijn de kaarten inmiddels anders geschud. Daarnaast konden veel zakelijke rijders twee jaar geleden met de Model 3 al het mogelijke fiscale voordeel behalen.

Tesla zorgde er vervolgens voor dat er zoveel mogelijk exemplaren van de Model 3 deze kant op kwamen, met als resultaat dat er in 2019 bijna 30.000 stuks van geregistreerd werden. Vorig jaar, toen het fiscale voordeel minder was (dat wordt jaarlijks stapsgewijs afgebouwd), stokte de teller op ruim 8.300 exemplaren.

Met de Tesla Model Y is anno 2021 minder fiscaal voordeel te behalen. Bovendien de auto is met een aanschafprijs van 65.010 euro duurder dan een Model 3. Het verkoopsucces van de elektrische Volvo XC40 en de SKODA Enyaq iV bewijst echter dat je ook met minder fiscaal voordeel kan scoren in dat deel van de markt. Bovendien zal het leasetarief moeten uitwijzen hoe concurrerend de auto is, niet de aanschafprijs.

"De Model Y zal waarschijnlijk niet zo'n hit worden als de Model 3, die ook met aanschafsubsidie en lage bijtelling kon worden geleverd en een stuk betaalbaarder is. Daarmee kwam de Model 3 destijds dus voor meer mensen binnen bereik", zegt Rico Luman, econoom bij het ING Economische Bureau.

"De combinatie met private lease wordt steeds meer toegepast, maar ook daarbij moeten de lasten te dragen zijn. De Model Y moet het denk ik vooral hebben van zakelijke rijders, zoals ook ondernemers."

"Al met al zal Model Y zeker een doelgroep aanspreken, maar zal door het prijssegment verwacht ik niet bovenin de lijstjes met bestverkochte volledig elektrische auto's terechtkomen", besluit Luman.

Lees meer over de Tesla Model Y en elektrische auto's op AutoWeek.nl