Oordeel: onwaar

De Vlaamse website Auto55 schreef op 19 april dat dieselauto's minder slecht zijn voor het milieu dan elektrische auto's. Volgens de website zou dit blijken uit nieuw Duits onderzoek.

Het bericht van Auto55 werd ruim twintigduizend keer gedeeld op Facebook. Ook andere media, zoals Het Laatste Nieuws, Niburu en Xandernieuwspunt schreven halverwege april dat elektrische auto's meer CO2-uitstoot zouden veroorzaken dan dieselauto's.

Het onderzoek waar deze berichten op gebaseerd zijn, is op 17 april gepubliceerd door de Ifo Schnelldienst. Dit is het tijdschrift van het Duitse Ifo Instituut voor Economisch Onderzoek. Ifo Schnelldienst is geen wetenschappelijk tijdschrift, maar het plaatst wel de resultaten van onderzoek waar Ifo-wetenschappers bij betrokken zijn.

De hoofdonderzoeker van het onderzoek naar dieselauto's is gepensioneerd hoogleraar economie en voormalig directeur van het Ifo Instituut Hans-Werner Sinn.

Om te kijken of dieselauto's minder schadelijk zijn voor het milieu dan elektrische auto's, vergeleken de Duitsers de CO2-uitstoot van twee moderne auto's: de Mercedes C220 en de Tesla Model 3.

Hoeveel deze Tesla per kilometer verbruikt en hoeveel CO2 een Mercedes uitstoot, werd bepaald met NEDC (New European Driving Cycle). NEDC is een meetmethode om uitstoot en energieverbruik te meten. Bij de Tesla werd het energieverbruik omgerekend naar CO2-uitstoot op basis van gegevens over het Duitse energienet.

Ook is in het geval van de dieselauto meegenomen hoeveel CO2 het kost om de diesel van de bron naar de pomp te krijgen. En in het geval van de elektrische auto is meegenomen hoeveel energie het kost om de accu te produceren. Ook gingen de onderzoekers ervan uit dat de batterij tien jaar meegaat en de auto jaarlijks 15.000 kilometer aflegt.

Op basis van deze rekenmethode concludeerden de Duitse onderzoekers dat dieselauto's minder schadelijk voor het milieu zijn dan elektrische auto's.

Maar, de onderzoekers hebben slechts twee automodellen met elkaar vergeleken. Dat lijkt onvoldoende om zo'n algemene conclusie te trekken. Bovendien wijst Auke Hoekstra, onderzoeker elektrische mobiliteit bij de TU Eindhoven, op een aantal problemen in de Duitse berekening. Zo is NEDC volgens Hoekstra geen geschikte methode om CO2-uitstoot te meten.

"NEDC is een laboratoriumtest die al zo'n twintig jaar bestaat. Door allerlei trucs slagen autofabrikanten erin om bij deze test veel minder CO2 uit te stoten dan op de weg. Het verschilt per auto, maar over het algemeen doen auto's het op de weg zo'n 40 procent slechter dan bij een NEDC-test." Om deze reden wordt NEDC op dit moment in Europa vervangen door een andere meetmethode, genaamd WLTP.

Sinn schrijft aan NU.nl dat op het moment van onderzoek voor deze auto's alleen NEDC-cijfers beschikbaar waren, en er om deze reden voor deze meetmethode is gekozen . Volgens Hoekstra waren er begin dit jaar wel andere cijfers over deze auto's beschikbaar. Onderzoeksinstituut TNO testte bijvoorbeeld al in 2017 de Mercedes C220 volgens WLTP en ook voor de Tesla Model 3 waren deze cijfers in december 2018 beschikbaar.

Een ander gebrek is dat de levensduur van de batterij door de Duitse onderzoekers niet onderbouwd is. Volgens Hoekstra is de gehanteerde levensduur van de batterij van de Tesla onrealistisch kort.

Het Duitse onderzoek gaat ervan uit dat je ongeveer 150.000 kilometer met de accu van de Tesla kan rijden. Hoekstra vertelt dat gegevens van Tesla-gebruikers laten zien dat deze accu's zeker 600.000 kilometer kunnen meegaan. "Een aantal jaar geleden was het nog de vraag of accu's de gehele levensduur van een auto goed bleven werken, op dit moment zien we dat de batterijen langer meegaan dan de rest van de auto." Waarom de Duitse onderzoekers aannamen dat een Tesla-accu slechts 150.000 kilometer meegaat, is niet duidelijk.

Daarnaast is de productie van de batterij van elektrische auto's ook minder vervuilend dan aangenomen. De Duitse onderzoekers maakten de inschatting met behulp van een Zweeds onderzoek wat gebruikmaakte van ongeveer tien jaar oude cijfers. Volgens Hoekstra hebben schaalvergroting en het gebruik van duurzame energie ervoor gezorgd dat er tijdens de productie van accu's minder CO2 wordt uitgestoten dan tien jaar geleden.

Onderzoeksinstituut TNO onderzocht in 2015 hoeveel CO2 elektrische auto's gedurende hun gehele levensloop uitstootten. De conclusie was dat een elektrische auto, inclusief productie, gemiddeld zo'n 65 procent minder CO2-uitstoot dan een dieselauto als de auto op groene stroom rijdt. Als een elektrische auto vooral op niet-duurzame grijze stroom rijdt, veroorzaakt hij volgens TNO nog steeds zo'n 20 procent minder CO2-uitstoot dan een dieselauto.

Een Amerikaanse analyse van het Massachusetts Institute of Technology van 125 populaire automodellen uit 2016 liet ook zien dat elektrische auto's gedurende de gehele levensloop minder CO2-uitstoot veroorzaken dan dieselauto's.

Hoekstra legt uit dat het energienet en de ontwikkeling van duurzame energie belangrijk zijn voor hoe schoon elektrische auto's uiteindelijk zullen zijn. "Waarschijnlijk wordt stroom gedurende de levensduur van de nu verkochte elektrische auto's schoner. In Engeland worden kolencentrales gesloten en ook in Duitsland staat de sluiting van veel kolencentrales gepland."

Hoeveel CO2-uitstoot het gebruik en de productie van een Tesla veroorzaakt ten opzichte van een nieuwe Mercedes is niet bekend. De vergelijking die de Duitse onderzoekers maakten, heeft belangrijke beperkingen. Zo werden er verouderde meetmethoden gebruikt om de CO2-uitstoot van de Mercedes te bepalen en werd de levensduur van een Tesla-batterij opvallend laag geschat.

Onderzoeken die meerdere typen auto's bekeken, laten zien dat elektrische auto's over het algemeen minder CO2-uitstoot veroorzaken dan dieselauto's.

Om deze reden beoordelen we de stelling "Per gereden kilometer stoot een elektrische auto meer CO2 uit dan een dieselmotor" als onwaar.

Heb jij een bericht of bewering gezien waarvan je de juistheid betwijfelt? Mail naar factcheck@nu.nl en dan gaan wij ermee aan de slag.