Gemeenten krijgen 2.500 euro per extra opvangplek, dwang als dat niet werkt
Zo werkt de nieuwe wet:
- Het aantal benodigde opvangplekken wordt per gemeente verdeeld op basis van het aantal inwoners. Gemeenten worden nog niet gedwongen om iets te doen, maar krijgen drie maanden de tijd om vrijwillig met een plan te komen.
- Voor elke plek die een gemeente aanbiedt boven op het aantal dat van ze gevraagd wordt, krijgt ze een beloning van 2.500 euro.
- Provincies moeten met een plan komen voor de overige plekken die nodig zijn. Ze krijgen een beloning van 1.500 euro per plek, als ze meer dan 75 procent van de gevraagde opvangplekken regelen.
- Als er dan nog plekken nodig zijn, gaat de staatssecretaris gemeenten dwingen om voor opvang te zorgen.
Geld kan gebruikt worden voor zwembad
De opvang van asielzoekers wordt in het voorstel van Van der Burg iedere twee jaar verdeeld. In februari wordt het aantal benodigde plekken vastgesteld door het kabinet. Op basis van deze prognose wordt een eerste verdeling op basis van inwoneraantallen gemaakt.
Gemeenten krijgen daarna drie maanden de tijd om zich vrijwillig te melden voor extra opvangplekken. De gemeenten die dit doen, krijgen een beloning van 2.500 euro voor elke plek die ze extra creëren naast de plekken die ze zouden moeten realiseren volgens de verdeling.
De 2.500 euro komt boven op de kosten die gemeenten maken voor de opvang. Gemeenten mogen zelf bepalen hoe ze dit geld besteden. Dit kan dus besteed worden ten gunste van de inwoners, zoals de bouw van een sporthal of zwembad. Van der Burg hoopt dat het voor gemeenten op deze manier aantrekkelijker wordt om te investeren in opvanglocaties.
Rekenvoorbeeld
- Stel: een gemeente moet op basis van het inwonersaantal 80 asielzoekers opvangen.
- De gemeente biedt vrijwillig aan om er 100 op te vangen.
- Deze gemeente krijgt een beloning van 20 x 2.500 euro, dus 50.000 euro.
Staatssecretaris kan gemeenten ook dwingen
Als op 1 mei blijkt dat er onvoldoende plekken zijn, dan moeten provincies en gemeenten de plekken die nog nodig zijn binnen drie maanden met elkaar verdelen. Hiervoor krijgen ze geen beloning van 2.500 euro meer. Maar als provincies meer dan 75 procent van hun 'taak' realiseren, krijgen ze voor elke plek die ze extra hebben gecreëerd nog wel 1.500 euro extra.
De provincies leveren hun plan vervolgens in bij de staatssecretaris. Voor 1 september neemt Van der Burg dan een besluit over de verdeling. Als de verdeling "evenwichtig" is, dan neemt hij deze over. Als dat niet lukt, dan gaat de staatssecretaris gemeenten dwingen opvang te realiseren.
Van der Burg is "buitengewoon opgelucht" dat hij het wetsvoorstel eindelijk kon presenteren. Hij voerde maandenlang overleg met de coalitiepartijen, maar zijn eigen partij, de VVD, zag aanvankelijk niets in het dwingen van gemeenten. De fractie voerde dinsdag urenlang overleg, waarbij ook VVD-leider en premier Mark Rutte langskwam. Uiteindelijk gingen de liberalen overstag.
1:37Hermans over fractievergadering: 'Pittig gesprek gehad met Rutte'
VVD-fractie wil ook kijken naar asielaanvragen
Gemeenten en provincies krijgen nu twee weken de mogelijkheid om te reageren op het wetsvoorstel. Daarna gaat het naar de Tweede en de Eerste Kamer. Bij de behandeling in de Kamer worden geen tegenslagen meer verwacht, aangezien Van der Burg de steun van de coalitiepartijen heeft.
Bij de VVD ging dit zoals gezegd niet zonder slag of stoot. "Het was een pittig gesprek", zei fractievoorzitter Sophie Hermans dinsdag na afloop van de fractievergadering. De VVD-Kamerleden hebben Rutte "doorgezaagd" over de zorgen over de asielinstroom, zei Hermans.
Ze kon of wilde niet zeggen of Rutte concrete beloftes had gedaan over hoe hij de instroom naar beneden gaat brengen. Desondanks heeft de fractie voldoende vertrouwen dat Rutte daar als VVD-leider mee aan de slag gaat.
NUjij: Uitgelichte reacties