Voor Android-gebruikers lijkt de smartphone of tablet steeds gevaarlijker te worden. Een selectie aan nieuwsberichten: explosieve groei van malware in de Play-store. Meer dan 200.000 malafide apps. En de ingebouwde virusscanner van Google houdt maar weinig tegen.

Maar moet je je als gemiddelde Android-gebruiker eigenlijk wel zorgen maken? Feit is dat veel apps die malware bevatten nauwelijks worden gedownload, of worden gepubliceerd in talen als Russisch, die voor Nederlandse gebruikers weinig bedreigend zijn.

Desalniettemin steekt er af en toe Android-malware de kop op die ook in Nederland voor problemen zorgt. Ook waarschuwde de FBI al eens voor het gevaar van Android-malware.

Om die dreiging tegen te gaan zijn er inmiddels talloze antivirusapps beschikbaar in de Google Play-winkel. Het is echter goed om te beseffen dat deze apps niet hetzelfde werken als een virusscanner op je pc.

Er zijn namelijk ook beveiligingsproblemen waar die apps helemaal niets aan kunnen doen. Als er een lek in het besturingssysteem zelf blijkt te zitten, kan een app daar hooguit voor waarschuwen. Google of je telecomprovider zullen dan zelf echter een patch voor het systeem moeten publiceren, want de app kan zelf niet voorkomen dat het lek wordt misbruikt.

Ook kunnen antivirusapps niet voorkomen dat malafide apps worden geïnstalleerd. De antivirusapp kan pas waarschuwen voor een virus als het al is geïnstalleerd. Mogelijk is het dan al te laat.

Waakzaamheid is dan ook de beste manier om te voorkomen dat je gegevens worden gestolen. Download alleen bekende apps uit de Play Store, google zonodig of een applicatie betrouwbaar is, en vul niet klakkeloos je wachtwoord in als je er niet zeker van bent dat je op de juiste site zit.

Apps kunnen helpen om te zien of software op je Android-toestel veilig is. Bovendien bieden veel apps andere handige functies, zoals een overzicht van apps die toegang hebben tot privédata en de mogelijkheid om je telefoon door middel van gps terug te vinden als je deze kwijt bent.

NUtech testte zes beveiligingsapps voor Android. Grotendeels delen deze dezelfde functionaliteit, maar twee vielen op:

Het mooiste aan deze app is de prijs: 0 euro. Daarvoor krijg je een scanner die je apps controleert en een 'privacy guard' die in een handig overzicht laat zien welke apps welke toestemmingen hebben, zoals toegang tot je contacten, browsergeschiedenis en locatie. Dit wordt zeer overzichtelijk gepresenteerd, zodat je snel kan checken of apps te veel toestemmingen vragen.

Ook kan de app je browser controleren. Als je een kwaadaardige website bezoekt, krijg je vervolgens een waarschuwing. Dit werkt echter alleen in de standaard Android-browser, dus niet in Google Chrome, Dolphin of Firefox.

Ook de mogelijkheid om je eigen telefoon terug te vinden is gratis, al moet wel een account worden aangemaakt. Uit tests van zowel AV-Test als AV-Comparatives (.pdf), de twee voornaamste bedrijven die virusapps testen, blijkt dat TrustGo ruim 98 procent van alle malafide apps blokkeert.

Daarbij moet worden opgemerkt dat andere tests minder positief zijn. Hoewel meerdere apps een zeer goede score halen in beide bovenstaande tests, merkte de Consumentenbond onlangs dat geen enkele antivirusapp meer dan 81 procent van alle kwaadaardige apps herkende.

Download voor Android

Van alle door NUtech geteste applicaties was de app van Trend Micro het makkelijkst in het gebruik. Het scannen van apps gaat snel en makkelijk. Evenals TrustGo scoort Trend Micro goed in tests van vergelijkers.

De privacyscanner van TrendMicro kiest ervoor om geen 'onschuldige' apps te tonen, maar alleen degenen die een mogelijk risico vormen. Zo kwam ik er achter dat een alarmapp toestemming heeft om het unieke id-nummer van mijn toestel te versturen via internet. Dit werd door de antivirusapp ingeschat als een 'laag risico'. Met één klik is het vervolgens mogelijk om de app uit te schakelen of ervoor te kiezen om deze te vertrouwen.

Trend Micro blinkt uit tijdens het gebruik van de browser. Bij het bezoeken van een phishingwebsite in Google Chrome greep de app meteen in door een waarschuwingspagina te openen. Dit werkt ook in Google Chrome.

De app kan ook hinderlijke telefoontjes en sms'jes blokkeren, en verloren telefoons terugvinden. Groot nadeel is de prijs. Het scannen van apps op malware is gratis, maar voor alle andere functies moet de premiumversie worden gekocht voor ruim 20 euro. Een proefversie is 30 dagen gratis. Het is ook mogelijk om een combinatie van de Android-app en virusscanner voor pc van Trend Micro te kopen.

Download voor Android

Om het kort te houden: nee. Beveiligingsbedrijf Kaspersky probeerde in 2012 een antivirusapp in de App Store te krijgen, maar tevergeefs. Apple meent dat antivirusapps niet nodig zijn, omdat het bedrijf alle apps controleert voordat deze in de App Store verschijnen. De kans dat je kwaadaardige software downloadt is daardoor ook een stuk kleiner.

Desalniettemin bestaat er veel kritiek op de aanpak van Apple. Als een app ooit ongemerkt kwaadaardige code blijkt te bevatten, zou deze toch gebruikers kunnen besmetten. In juli 2012 werd er voor het eerst malware in de App Store gevonden, maar dat lijkt weinig gebruikers te hebben getroffen.