LONDEN - Nederland is een baken van democratie. Op een nieuwe 'index van democratie', die is opgesteld door het Britse blad The Economist, staat ons land op nummer drie, vlak achter Zweden en IJsland.

Het democratische gehalte van de 165 landen die op de lijst staan wordt vastgesteld aan de hand van zestig vraagstukken die onderdeel uitmaken van vijf hoofdrubrieken.

Het gaat om vrije verkiezingen/pluralisme, een functionerende regering, politieke participatie, burgerlijke vrijheden en een levendige politieke cultuur. Nederland scoort op de laatste twee aspecten de volle tien punten.

Wat betreft de andere drie rubrieken moet ons land het doen met cijfers tussen de 9,29 (functioneren van de regering) en 9,44 (pluralisme/vrije verkiezingen).

Regimes

The Economist heeft de 165 onderzochten landen ingedeeld in vier categorieën: volmondige democratieën, gemankeerde democratieën, hybride regimes en autoritaire regimes. Hekkensluiter is Noord-Korea. Ook Oezbekistan, Centraal-Afrika, Tsjaad en Birma bungelen onderaan.

Bij de hybride regimes rekent het blad onder meer Rusland, Turkije, Thailand, Libanon, Venezuela en Georgië. De meeste Europese landen horen bij het selecte gezelschap van de 28 landen die gerekend worden tot de volledige democratieën.

Regering

Maar onder meer recente EU-leden Estland, Letland, Litouwen, Polen en Hongarije horen in de tweede categorie thuis. Daar staat ook Italië opgesteld, dat vooral laag scoort op het gebied van functionerende regering en politieke participatie.

Opvallend is dat gevestigde democratieën zoals Groot-Brittannië en de Verenigde Staten weliswaar de topcategorie halen, maar daar wel op een relatief lage plek staan (respectievelijk 23 en 17).

Opmars

In een begeleidend artikel constateert het blad dat de indrukwekkende opmars van het aantal democratische landen van de afgelopen dertig jaar, nu tot een halt lijkt te zijn gekomen.

In het Midden-Oosten lijken weinig landen erg gevoelig te zijn voor democratische impulsen en in de staten van de voormalige Sovjet-Unie is de autoritaire regering de norm. Het blad waarschuwt ervoor dat zelfs in de westerse wereld een democratie goed moet worden verzorgd en onderhouden, omdat de "corrosie" anders snel kan intreden.

Globalisering

Toch is het blad optimistisch: democratie heeft nog steeds sterke universele aantrekkingskracht, aldus The Economist. "Het scheppen van democratie door externe interventie is geen succes gebleken. Maar trends zoals de globalisering, bredere toegang tot het onderwijs en de expansie van de middenklasse stimuleren de organische groei van democratie."