Afgelopen zomer al, stelde NBC News dat sommige jongeren de bank verkozen boven de club en daar openlijk voor uitkomen op sociale media. Die trend zette door en heeft ook in Nederland aanhangers. Steeds vaker omarmen jongeren openlijk hun 'oma tijdperk'. In video's vertellen ze openhartig over de minder groots en meeslepende dingen die ze ondernemen.

Ook Patti M. Valkenburg, hoogleraar Media, Jeugd en Samenleving aan de Universiteit van Amsterdam, ziet de trend. "Het begon een paar maanden geleden met de kledingstijl: loszittende kleding, lichte kleuren, strohoeden en natuurlijke stoffen zoals linnen. Maar nu komen er ook de huiselijke leefstijl en hobby's zoals breien, haken of puzzelen bij."

Vanwaar de naam grandma era?

Letterlijk betekent het: omatijdperk. Jongeren omarmen hobby's en bezigheden die doorgaans met oudere generaties worden geassocieerd. Ze geven zich over aan het verlangen naar rust en 'saaiheid'.

Pandemie leerde jongeren dat stilstaan oké is

Tijdens de pandemie vielen we terug op trage bezigheden. Het snelle leven lag plat, de enige plek waar je op kon terugvallen, was je eigen luie bank. Volgens Bram Peper, socioloog Tilburg University, denkt dat de hang naar een grandma era in die tijd zijn oorsprong vond. "Jongeren leerden dat je ook overleeft als je even niet meedoet. En dat je verliezen in huiselijke hobby's heel rustgevend is."

De grandma era-trend ontstond na de lockdown, in een tijd waarin alles weer kan. Jongeren kiezen er dus heel bewust voor om even niet mee te doen aan de dagelijkse ratrace, het wordt ze door niemand opgelegd. Socioloog Peper begrijpt dat wel: "We leven in een over-efficiënte wereld waarin technologische ontwikkelingen sneller gaan dan ons brein aankan. Het grote aantal burn-outs, quiet quitting (op je werk niet meer doen dan nodig - red.) en grandma era zijn daar logische gevolgen van." Hij vindt het positief dat jongeren op sociale media open zijn over hun hang naar trage bezigheden.

Openlijk uitkomen voor huiselijke levensstijl verbindt

Volgens Valkenburg heeft het verlangen naar huiselijkheid delen op TikTok iets paradoxaals. "Jongeren zitten meer thuis, maar staan tegelijkertijd ook min of meer in nauw contact met gelijkgestemden via sociale media." Door op TikTok te vertellen over hun huiselijke leven, zorg je er dus voor dat je samen 'alleen' bent. Toch denkt de deskundige dat zo'n openlijke omarming van een 'omatijdperk' wel iets oplevert: "Er zijn jongeren die zich vaak eenzaam voelen en een meer teruggetrokken bestaan leiden. Een deel van hen zal zich in de grandma era-trend herkennen en er aansluiting bij vinden." Met als resultaat dat ze zich beter gaan voelen.

Een kanttekening is dat dat niet voor iedereen zo hoeft te zijn. Veel thuis zijn kan ook averechts werken, waardoor jongeren juist meer geïsoleerd raken." Het wegvallen van sociale contacten kan schadelijk zijn," waarschuwt Peper. Volgens Valkenburg zie je dat bij een kleine groep jongens die zich terugtrekken op hun kamer en daar voornamelijk in hun gamewereld leven.

Al is die uitwerking een uitzondering. "Het sociale-mediagebruik van jongeren is met de komst van TikTok enorm. En dat gebruik gebeurt vaak samen met vrienden, om erom te lachen en ervan te leren," zegt Valkenburg. Peper vult aan dat 'omatijdperk' op TikTok een gevoel van saamhorigheid creëert. "Ook BookTok (filmpjes over boeken lezen, red.) is daar een goed voorbeeld van."

Je afzonderen en toch verbonden zijn, daar komt leven als een jonge oma kort gezegd op neer. Niks mis mee, toch?