Wilders stapt uit de VVD-fractie, omdat hij weigert in te stemmen met een eventueel lidmaatschap van Turkije aan de Europese Unie. "Ik was, ben en blijf tegen toetreding van Turkije tot de EU en daar kan ik geen compromis over aanvaarden."

Wilders neemt zijn Kamerzetel mee en gaat verder als eenmansfractie. Hij wil "een nieuwe beweging" gaan opzetten die "het gat aan de rechterkant" moet opvullen. Mogelijk zoekt hij aansluiting bij anderen.

Geen ultimatum

Van Aartsen zei donderdagavond "alles te hebben gedaan om Wilders binnenboord te houden". Hij ontkende dat hij Wilders een ultimatum heeft gesteld om zijn Turkije-standpunt te wijzigen. Volgens de VVD-fractieleider was Turkije zelfs niet de kern van de zaak.

"Het gaat erom dat de fractie als team kan functioneren." Wilders wekte de afgelopen maanden voortdurend ergernis bij zijn fractiegenoten met uitspraken die afweken van de partijlijn. Zalm zei donderdagavond dat de VVD-bewindslieden de opstelling van Van Aartsen volledig steunen. Ook hij legde de nadruk erop dat een fractie als een team moet opereren.

Wilders: Breuk standpunt Turkije

Volgens Wilders was Turkije wel degelijk een belangrijke reden voor de breuk. Volgens hem wilde de VVD-top hem daarover geen toezeggingen doen. "En ik laat mij niet in de fractiediscipline disciplineren."

Een andere reden voor zijn vertrek uit de fractie is dat de VVD-top van hem eiste dat hij bij optredens in het land de partijlijn zou blijven vasthouden, aldus Wilders. Wilders wilde tijdens spreekbeurten de vrijheid hebben om zijn tienpuntenplan uit te dragen. In dat enkele maanden terug gepresenteerde plan pleitte hij voor een veel rechtsere koers voor de VVD.

Wilders zei het te betreuren dat het tot een breuk is gekomen met de VVD. "Het is een partij waaraan ik veel te danken heb. Dit is en zwarte dag." Hij onderstreepte dat er alles aan is gedaan om een breuk te voorkomen.