
Oranjes winnen rechtszaak
De rechtbank in Amsterdam bepaalde dat AP vier foto's van prins Willem-Alexander en zijn gezin in de Argentijnse sneeuw niet langer openbaar mag maken of te koop mag aanbieden.
De rechter meende dat de Oranjes recht hebben op privacy als zij privéuitstapjes maken. ''Zij behoeven er niet steeds op bedacht te zijn dat privéfoto's ter publicatie aan media kunnen worden aangeboden.''
Nieuwsfeit
Alleen als een privéfoto een nieuwsfeit behelst of bijdraagt aan 'een publiek debat dat van maatschappelijk belang is' mag de foto worden geplaatst, aldus de rechtbank. ''Bij de vier vakantiefoto's is dit niet het geval.''
Onder meer Trouw, GPD en AD publiceerden vorige maand foto's die AP maakte van prins Willem-Alexander, prinses Máxima en hun oudste dochter prinses Amalia tijdens hun skivakantie in Argentinië.
Mediacode
Volgens de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) druist dit in tegen de zogeheten mediacode, die bepaalt dat de media de Oranjes tijdens privévakanties met rust laten. In ruil hiervoor poseert de koninklijke familie jaarlijks voor persfotografen, waar ook AP gebruik van maakte.
Volgens de rechtbank kan de mediacode niet als ''een bindende overeenkomst'' worden aangemerkt. Het staat de koninklijke familie vrij om voorwaarden te stellen aan het nemen van foto's op de zogenaamde mediamomenten, aldus de rechter.
Niet beslissend
Voor beantwoording van de vraag of privéfoto's zonder toestemming van de Oranjes mogen worden gepubliceerd, is de mediacode volgens de rechter echter niet beslissend.
Trouw, GPD en AD beloofden beterschap na kritiek van de RVD. AP weigerde echter de beelden te verwijderen uit zijn database.
Volgens het persbureau zijn het neutrale foto's van publieke figuren met een staatsrechtelijke positie, die zich in een openbaar skigebied begaven.
Toekomst
Het aan AP opgelegde verbod beperkt zich tot de vier vakantiefoto's. De Oranjes wilden dat ook toekomstige, nog niet bestaande foto's onder een verbod zouden vallen, maar dan moet volgens de rechter telkens opnieuw worden gekeken naar de nieuwswaarde ervan.
Mocht AP de Argentijnse vakantiekiekjes toch nog verspreiden, dan riskeert het persbureau een dwangsom van 25.000 euro per foto.
NVJ
Journalistenvereniging NVJ vreest voor de toekomstige kwaliteit van berichtgeving over het Koninklijk Huis. Dat heeft algemeen secretaris Thomas Bruning van de NVJ vrijdag gezegd.
''Met verbazing heeft de NVJ hiervan kennisgenomen'', aldus Bruning.
''Kort gezegd: op een niet hinderlijke wijze foto's maken en vervolgens publiceren van een skivakantie van leden van het Koninklijk Huis op een openbare locatie is voortaan verboden. Door de bewegingsvrijheid van een persbureau zo in te perken, wordt het voor nieuwsmedia erg ingewikkeld, bijna onmogelijk, om op een normale, onafhankelijke wijze verslag te kunnen doen van relevante nieuwsfeiten rondom leden van het Koninklijk Huis.''
Mediacode
De journalistenvereniging beraadt zich op de mogelijkheid om later de rechter te vragen wat de juridische status is van de zogenoemde Mediacode.
Die code is opgesteld door de Rijksvoorlichtingsdienst RVD en regelt dat er af en toe persmomenten worden georganiseerd.
Media die komen opdagen mogen buiten die momenten om geen privékiekjes meer publiceren van de Oranjes.
Verheugd
Prins Willem-Alexander en prinses Máxima zijn ''verheugd'' over de uitkomst van de rechtszaak.
''De prins en prinses vinden dat hun kinderen, net als leeftijdsgenootjes, recht hebben op een zo ongestoord mogelijke jeugd'', aldus de Rijksvoorlichtingsdienst.
''Dat stond centraal in het kort geding. De rechter heeft hier een heldere uitspraak over gedaan, in lijn met de vaste rechtspraak.''