Dodenherdenking en Bevrijdingsdag zijn lang niet de enige momenten waarop Nederlandse burgers, bedrijven en overheidsinstellingen de vlag uithangen. Wat zijn de regels?

Allereerst: als jij dat graag wil, mag je als burger of bedrijf altijd de vlag uithangen. Het hele jaar door. Halfstok of in top. Op de verjaardag van de koning of je eigen verjaardag. Het is nooit verboden en je kunt geen boete krijgen. Wel zijn er een paar richtlijnen:

Zo hoort je vlag erbij te hangen (volgens de Rijksoverheid)

  • De vlag mag nooit de grond raken.
  • Je mag het verkeer er niet mee hinderen.
  • Het is niet de bedoeling om de vlag tussen zonsondergang en zonsopgang te laten hangen.
  • Maar wil je dat wel graag, zorg er dan voor dat de vlag verlicht is, zodat de kleuren goed te zien zijn.

Hoewel burgers en bedrijven het hele jaar mogen vlaggen, doet de overheid het zelf slechts een aantal keer. Rijksgebouwen, provincies, gemeenten en waterschappen houden zich aan de zogeheten vlaginstructie. Burgers, bedrijven en organisaties mogen deze instructie opvolgen (en doen dat vaak ook), maar ook hun eigen plan trekken.

Volgens de vlaginstructie gaat alleen op deze dagen de vlag uit:

  • 31 januari: verjaardag van prinses Beatrix
  • 27 april: Koningsdag (verjaardag van koning Willem-Alexander)
  • 4 mei: Dodenherdenking (vlag halfstok van 18.00 uur tot zonsondergang, al roept het Nationaal Comité 4 en 5 mei mensen ertoe op dat al eerder te doen)
  • 5 mei: Bevrijdingsdag
  • 17 mei: verjaardag van koningin Máxima
  • Laatste zaterdag in juni: Veteranendag
  • 15 augustus: formeel einde Tweede Wereldoorlog
  • Derde dinsdag van september: Prinsjesdag (maar vlaggen gebeurt dan alleen in Den Haag)
  • 7 december: verjaardag van prinses Amalia
  • 15 december: Koninkrijksdag

Als zo'n datum op zondag of op een erkende christelijke feestdag valt, dan gaat de vlag pas de dag erna uit.

De Rijksoverheid maakt binnen bovenstaande lijst nog verschil tussen 'uitgebreid vlaggen' en 'beperkt vlaggen'. Op de meeste dagen wordt 'uitgebreid' gevlagd en gaat op alle overheidsgebouwen de vlag uit. Op de verjaardagen van Amalia, Máxima en Beatrix en op Koninkrijksdag geldt echter 'beperkt vlaggen'. Dan gebeurt dat bij slechts een aantal gebouwen, vooral op en rond het Binnenhof.

Soms is er een uitzondering op bovenstaande data: een bijzondere vlaginstructie. Als bijvoorbeeld Beatrix komt te overlijden of Amalia gaat trouwen of een kind krijgt, kan er eenmalig een extra datum aan de vlaginstructie worden toegevoegd.

Bij officiële bezoeken van buitenlandse staatshoofden gaat de vlag ook uit, maar alleen in de plaatsen die hij of zij bezoekt.

En die wimpel dan? Die mag je (volgens de vlaginstructie) maar een paar keer per jaar van zolder halen. Alleen op de verjaardagen van Willem-Alexander, Máxima, Amalia en Beatrix wordt de wimpel bij de vlag gehesen.